Zgodnie z najnowszymi danymi Komisji Europejskiej, obecnie w Unii Europejskiej działa już ponad 500 różnych platform cyfrowych, a w 2021 roku w tym sektorze zatrudniono ponad 28 milionów osób. Co więcej, jak prognozują analizy, liczba ta może wzrosnąć do 43 milionów do 2025 roku! W odpowiedzi na dynamiczny rozwój tych platform, wprowadzona zostanie nowa dyrektywa, która ma na celu poprawę warunków zatrudnienia dla pracowników korzystających z usług takich jak Uber, Glovo i Pyszne.pl.

Nie tylko kurierzy z tych popularnych aplikacji będa podlegać nowym przepisom. Dyrektywa obejmie również:

1. Cyfrowe platformy pracy, które organizują pracę wykonywaną w UE za pośrednictwem aplikacji.

2. Osoby, które wykonują pracę poprzez pośredników – jeśli ci pośrednicy organizują pracę, będą odpowiadać solidarnie z cyfrową platformą.

Kluczowym pytaniem jest, co takiego definiuje „cyfrową platformę pracy”? Zgodnie z dyrektywą, każda taka platforma musi spełniać kilka warunków:

- Umożliwia zdalne świadczenie usług za pomocą środków elektronicznych (np. aplikacji mobilnej).

- Praca musi być realizowana na żądanie konsumenta.

- Kluczowym elementem musi być organizacja pracy wykonywanej przez osoby fizyczne za wynagrodzeniem.

- Wykorzystanie zautomatyzowanych systemów do monitorowania, oceny, czy podejmowania decyzji wpływających na osoby świadczące pracę.

Platformy, które jedynie reklamują usługi lub umożliwiają dotarcie do końcowego użytkownika, nie będą traktowane jako cyfrowe platformy pracy.

A co z domniemaniem stosunku pracy? Nowe przepisy ustanowią domniemanie, że relacja między cyfrową platformą a pracownikiem (np. kierowcą) to stosunek pracy. Przepisy te wprowadzą również regulacje dotyczące kontroli i zarządzania pracą prestiżowanych platform, co zrewolucjonizuje rynek zatrudnienia.

Nie mniej istotna jest kwestia ochrony pracowników. Dyrektywa zapewnia nowe uprawnienia przedstawicielom pracowników, narzucając obowiązek informowania ich o korzystaniu z zautomatyzowanych systemów monitorowania. W praktyce oznacza to, że pracownicy będą musieli być regularnie informowani o jakichkolwiek zmianach w systemach danych, które ich dotyczą.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie? Dyrektywa zacznie obowiązywać 1 grudnia 2024 roku, a państwa członkowskie będą miały czas do 2 grudnia 2026 roku na ich implementację. Oczekiwane zmiany na rynku pracy mogą powodować znaczne kontrowersje, jednak w kontekście rosnącej liczby pracowników korzystających z cyfrowych platform, są one niezbędne.

Warto zatem już teraz zacząć analizować ryzyko, jakie niesie za sobą ewentualne zakwalifikowanie danej platformy jako cyfrowej platformy pracy, aby odpowiednio reagować na nadchodzące zmiany.