Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej dokonali niezwykłego odkrycia w zbiorniku Římov, położonym w pobliżu Czeskich Budziejowic. To jedno z najstarszych miejsc monitorowanych naukowo w Europie, które przez pięć dekad było przedmiotem badań ekologicznych.

Krótko mówiąc, w jednej kropli słodkiej wody może kryć się nawet milion bakterii i aż 10 milionów wirusów! Pomimo zaawansowanego rozwoju technologii, wielu z tych mikroorganizmów wciąż nie udało się dokładnie zidentyfikować. Dzięki nowoczesnym technikom sekwencjonowania DNA, naukowcy są w stanie analizować DNA z próbek wody. "Powoli seriami poznajemy te mikroorganizmy – to jak głęboki spacer po tajemniczym oceanie mikrobiologii," wyjaśnia Rohit Ghai, dyrektor Laboratorium Ekologii i Ewolucji Mikroorganizmów w Centrum Biologii Czeskiej Akademii Nauk.

Podczas intensywnego zakwitu glonów wiosną, badacze wpadli na trop wirusa nazwanego Budvirus. Choć naturalne zakwity glonów mogą być problematyczne, Budvirus, zdaje się, odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu tych zjawisk. Udało się potwierdzić, że wirus ten kontroluje ilość glonów, a jego działanie jest szczególnie istotne podczas wiosennych zakwitów. "Budvirus to pierwszy znany wirus, który infekuje kryptomonady z rodzaju Rhodomonas – niezwykle powszechnych w wodny ekosystemach. To sugeruje, że wirus ten może być powszechny na całym świecie" — dodaje Helena Henriques Vieira.

Ten niesamowity wirus ma kapsyd o kształcie dwudziestościanu, mierzący 200 nanometrów średnicy, co czyni go dziesięć razy większym od standardowego wirusa. Jego genom koduje ponad 400 białek, z których funkcje niektóre są nadal nieznane.

Warto dodać, że ekosystemy słodkowodne są niezwykle dynamiczne, a ich równowaga jest delikatna. Interakcje mikroorganizmów, w tym wirusów, bakterii, pierwotniaków, a nawet ryb, mają kluczowe znaczenie dla zdrowia i trwałości tych środowisk. "Zrozumienie tych interakcji pozwala nam przewidywać, jak ekosystemy zareagują na zmiany" — podsumowuje Ghai. Więcej badań w tym zakresie może otworzyć nowe drzwi do zrozumienia dynamiki ekosystemów wodnych i ochrony tych ważnych środowisk przed szkodliwymi zmianami w przyszłości.