Kwestia Wołynia od lat wzbudza kontrowersje i napięcia w relacjach polsko-ukraińskich. Po zdemontowaniu pomnika UPA w Hruszowicach w 2017 roku, ukraiński IPN nałożył zakaz na poszukiwania oraz ekshumacje polskich ofiar wojen na terytorium Ukrainy. Niedawna decyzja Ukraińców o niedalszym blokowaniu ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej to krok, który może zrewolucjonizować polsko-ukraińskie relacje.

Co wpłynęło na tę decyzję? Wszystko wskazuje na to, że zbliżające się zaprzysiężenie Donalda Trumpa na prezydenta USA może mieć kluczowe znaczenie. W miarę jak Ukraina i Rosja będą gotowe do podjęcia rozmów pokojowych, Ukraina z pewnością chciałaby nawiązać lepsze relacje z Polską, co może mieć wpływ na sojusze prozachodnie.

Dr Małgorzata Bonikowska zwraca uwagę, że poprawa relacji z Polską to sygnał, który Polska powinna przyjąć – to zaproszenie do dialogu.

Plany dotyczące poszukiwań polskich grobów w Ukrainie mają się zrealizować w latach 2025-2026, jak zapewnia szef Instytutu Pamięci Narodowej Ukrainy. Z kolei Karol Nawrocki, prezes polskiego IPN, ogłosił, że Polska jest w gotowości do realizacji „realnych poszukiwań” w ciągu 24 godzin, ale kluczowe będzie współdziałanie Ukrainy w odpowiedzi na wnioski wysyłane przez Polskę od 2017 roku.

Sytuacja ta jest nie tylko historycznym zobowiązaniem, ale również obecnie istotnym elementem polityki zagranicznej w kontekście konfliktu z Rosją i przyszłości Ukrainy w sojuszach międzynarodowych. Czy nowe otwarcie przyniesie korzyści obu narodom? Czas pokaże!