Nauka

Zmiany klimatu sprzyjają kleszczom! Naukowcy biją na alarm

2025-03-24

Autor: Michał

Prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku podczas audycji w TOK FM ostrzegła, że kleszcze nie są już związane wyłącznie z wycieczkami do lasu. W miarę postępu zmian klimatycznych, te niebezpieczne owady stają się coraz bardziej powszechne, co powinno budzić niepokój.

Kleszcze korzystają na łagodnych zimach

Prof. Zajkowska zwróciła uwagę na to, że zmiany klimatyczne spowodowały, iż powinniśmy unikać kleszczy przez cały rok. Właściciele psów oraz mieszkańcy obszarów leśnych zauważają wyraźny wzrost populacji tych owadów. Kleszcze stają się aktywne nawet przy temperaturze wyższej niż 7 stopni Celsjusza, a łagodniejsze zimy stają się coraz częstsze. Ciepłe dni mogą wywabić je z ich leśnych kryjówek, gdzie potrafią czekać na potencjalnych żywicieli.

Zmiany klimatu poprzez korzystne warunki dla drobnych gryzoni, takich jak myszy czy nornice, prowadzą do zwiększonej liczby kleszczy. Te małe ssaki, łatwiej znajdujące pokarm w cieplejszych warunkach, są kluczowymi żywicielami kleszczy wiosną. Kiedy warunki są korzystne, populacje gryzoni oraz kleszczy gwałtownie rosną.

Kleszcze i związane z nimi choroby

Zwiększona obecność kleszczy jest alarmująca, szczególnie w kontekście chorób, które mogą przenosić. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że liczba zachorowań na boreliozę rośnie z roku na rok. W 2024 roku odnotowano 29 347 przypadków, podczas gdy w 2023 roku było to 25 285 a w 2022 roku – 17 369. Tak gwałtowny wzrost powinien budzić poważne obawy zdrowotne.

Nie możemy zapominać, że wzrasta także liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu. W latach 2019-2024 nastąpił wyraźny przyrost przypadków: w 2019 roku było 265, w 2022 – 445, w 2023 – 659, a 2024 roku mieliśmy już 793 przypadki. To nie tylko statystyki – to sygnał, że musimy bardziej intensywnie myśleć o profilaktyce.

Zaskakującym rozwiązaniem może być szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu, które może znacznie zredukować ryzyko zakażenia. W czasach, gdy kleszcze przenoszą coraz więcej chorób, warto zastanowić się nad takim krokiem w kontekście zdrowia własnego oraz dzieci. W obliczu tych niebezpieczeństw, edukacja na temat ochrony przed kleszczami i działania profilaktyczne są bardziej potrzebne niż kiedykolwiek. Bądźcie czujni i zadbajcie o swoje zdrowie!