Dünya

17 Yaşındaki Lise Öğrencisi Bilim Tarihine Geçti: 264 Saat Uyanık Kalmanın Faturası

2024-12-29

Yazar: Ayşe

Her şey, Gardner ailesinin Aralık 1963'te California'nın San Diego şehrine taşınmasıyla başladı. Ailenin en büyük oğlu Randy Gardner o sırada 17 yaşındaydı ve kendi tabiriyle tam bir "bilim delisiydi". Gardner, babasının askeri mesleği nedeniyle sürekli şehir değiştirdiği için her yeni şehirde bilim fuarına katılmayı alışkanlık haline getirmişti.

Bir gün Gardner, radyo sunucusu Tom Rounds'un tam 260 saat uyumadığını duyduktan sonra, bu rekoru kırmak için iki arkadaşıyla birlikte challenge'a kalkışmaya karar verdi. Gardner, "Ben çok kararlı bir insanım ve bir işi kafaya koyduğumda sonuca ulaşmadan bırakmam" diyerek niyetini açıkladı.

Deney 28 Aralık 1963 günü, gençler kış tatilindeyken başladı. Gardner, deney süresince uykusuz kalacak, arkadaşları ise onun zihinsel ve fiziksel durumunu gözlemleyecekti. Bu deney başta sıradan bir proje gibi görünse de, ilerledikçe yerel ve ulusal basının dikkatini çekmeye başladı. Hatta o dönemdeki büyük haber başlıklarından biri haline geldi.

Gardner, deneyin üçüncü gününde mide bulantısı ve hafıza sorunları yaşamaya başladı. Yavaşça halüsinasyonlar görmeye ve algıları bozulmaya, kokulara karşı hassasiyeti artmaya başladı. Gardner, deneyi sürdürmeye karar verdi ama yaşadığı sorunlar dayanılmaz hale gelmeye başladı.

Uzun süre uyanık kalması, bir noktada ulusun gündem maddelerinden biri oldu. Deney, Gardner'ın hayatı boyunca peşini bırakmayan hastalıklara ve özellikle insomniaya yol açtı. 264 saat süresince uyanık kaldıktan sonra, bir askeri hastaneye gönderildi ve burada 14 saat boyunca kesintisiz uyudu.

Deneyin lanse edilmesi ve medyada konuşulması, Gardner'ın hayatında beklenmedik sonuçlara yol açtı. İki hafta sonra rakip bir genç daha uzun süre uyanık kalarak onun rekorunu kırdı. Ancak, Gardner'ın deneyinin etkileri hala günümüzde tartışılmakta. Uzmanlar, bu tür aşırı uykusuzluk deneylerinin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini araştırmaya devam ediyor.

Gardner, aynı zamanda bu deneyin sonuçlarından pişmanlık duymaya başladığını ve zamanla insomniaya maruz kaldığını belirtmiştir. 2017'de NPR'a verdiği röportajda, "Yaklaşık 10 yıl önce uyumayı bıraktım. Bir tür korku yaşamaktan dolayı sürekli uyanık kaldım" diyerek yaşadığı zorlukları dile getirdi.

Sonuç olarak, Gardner'ın hikayesi, sadece bir bilimsel deney değil, aynı zamanda insan sağlığının sınırlarını zorlamanın külfetini gösteren çarpıcı bir örnek olarak günümüzde hatırlanmaya devam ediyor.