2024 Nobel Barış Ödülü'nü, dünya çapında "nükleer silahlardan arındırılması" konusundaki çabaları nedeniyle Japon kuruluş Nihon Hidankyo kazandı. Norveç'in başkenti Oslo'daki Norveç Nobel Enstitüsü'nde yapılan basın toplantısında, ödülün sahibi açıklandı.

Açıklamalarda, "Hibakuşa" olarak anılan Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından kurtulanların oluşturduğu bu hareketin, "nükleer silahlardan arındırılmış bir dünyaya ulaşma çabaları ve nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla vurguladıkları" için ödüle layık görüldüğü belirtildi.

Nihon Hidankyo üyelerinin, nükleer silahların öldürücü insani sonuçları hakkında dünya çapında farkındalık yaratmak için verdikleri çaba takdir edildi. Zamanla nükleer silahların kullanımına karşı gelişen güçlü uluslararası norm, "nükleer tabu" olarak adlandırılan bir kavram haline geldi.

Açıklamada, Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılmasından sağ kurtulan "Hibakuşa"nın deneyimlerinin eşsiz olduğu kaydedildi. Bu bireylerin dünya genelinde nükleer silahlara karşı yaygın bir muhalefetin oluşmasına katkı sağladıkları vurgulandı.

"Yaklaşık 80 yıldır savaştaki hiçbir nükleer silah kullanılmamıştır!"

Norveç Nobel Komitesi, ödülün verilmesinin arka planında cesaret verici bir gerçeği kabul etmekte: "Yaklaşık 80 yıldır süren savaşlarda hiçbir nükleer silah kullanılmamıştır. Nihon Hidankyo ve 'Hibakuşa'nın bu konuda gösterdiği olağanüstü çabalar, nükleer tabunun yerleşmesine büyük katkı sağlamıştır. Ancak günümüzde nükleer silah kullanımına karşı bu tabunun baskı altında olması endişe vericidir" denildi.

Ayrıca, gidişatın endişe verici olduğu, günümüzde hâlâ nükleer silah kullanımlarına dair tehditlerin bulunduğu ve ödülün, nükleer silahların yıkıcılığını hatırlatmak amacıyla dünya genelinde bu silahların arındırılması için mücadele eden bir kuruluşa verildiği ifade edildi.

2023 Nobel Barış Ödülü, İran'da "baskı altındaki kadınlar için gösterdiği mücadele dolayısıyla" cezaevinde bulunan aktivist Nergis Muhammedi'ye verilmişti.

Ayrıca, Japon kuruluşu Nihon Hidankyo'ya bu yılki ödül verilerek, yaşadıkları acı dolu deneyimleri barışı korumak için kullanan ve nükleer silahların olmadığı bir dünya için çalışanların onurlandırılması hedeflendi.

Dünden bugüne, ABD'nin Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atmasının üzerinden 79 yıl geçti. 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya atılan tarihinin ilk atom bombası, kentin %90'ını yok etmiş; ilk anda 80 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Üç gün sonra Nagazaki'ye de atom bombası atıldı ve burada da en az 40 bin kişi hemen yaşamını yitirmiştir.

Atom bombası sonrası etkileriyle, bölgede yaklaşık 110 bin insanın yaşamını yitirdiği tahmin edilmektedir. Radyasyona bağlı hastalıklardan kaynaklanan ölümler ise yıllar boyunca devam etmiştir.

Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine, insanlığa hizmet eden bireyleri onurlandırmak amacıyla verilmektedir. Nobel Ödülleri, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp branşlarında en başarılı kabul edilen kişilere veya kuruluşlara verilirken, ekonomi ödülü ise 1968'de kurulmuştur. Her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümünde, 10 Aralık'ta ödül törenleri gerçekleştirilmektedir.