Yapay zeka (YZ) alanındaki gelişmeler, 2024 yılına girerken hız kesmeden devam ediyor. Son günlerde yayımlanan Stanford Üniversitesi'nin 2024 AI Index raporu, 2023 yılı itibarıyla YZ'deki önemli dönüşümleri ve trendleri gözler önüne serdi. 500 sayfalık kapsamlı rapor, sektörde yaşanan değişimleri ve akademik ilerlemeleri derinlemesine ele alıyor. YZ dünyasında, derin öğrenme ve yaratıcı yapay zeka (generative AI) konularında hızlı bir gelişim ve bu çalışmaların sanayi üzerindeki etkilerini incelemek oldukça önemli hale geldi.

Öne çıkan verilerden biri, sanayi ile akademi arasındaki iş birliğinin arttığına dair bulgular. 2023 yılında endüstri, 51 önemli makine öğrenimi modeli üretirken, akademi sadece 15 model geliştirebildi. Ancak endüstri ile akademik iş birlikleri ile birlikte 21 yeni model ortaya çıkarıldı. Bu durum, endüstrinin akademik alana olan baskısını ve iş gücü ihtiyacını ortaya koyuyor.

Bugünlerde YZ uygulamalarında çok sayıda gelişme yaşanıyor. Özellikle görüntü sınıflandırması ve dil anlama gibi bazı alanlarda YZ, insan performansını geride bırakıyor. Ancak ileri matematik ve stratejik planlama gibi karmaşık görevlerde hala zorluklar devam ediyor. Bununla birlikte, Google'ın Gemini ve OpenAI'nın GPT-4 gibi çok modlu YZ sistemleri, metin, görüntü ve ses gibi çeşitli veri türlerini işleyebilme becerileri sayesinde, gelecekte daha etkili uygulamaların kapılarını aralıyor.

Sorumlu YZ politikaları hakkında şu günlerde yoğun tartışmalar yaşanıyor. Rapor, OpenAI ve Google gibi devlerin farklı sorumlu YZ kriterlerine karşı testler yapmalarının zorunlu hale geldiğini belirtiyor. Açık kaynaklı ve kapalı büyük dil modellerinin performansları arasındaki farklılıklar, gelecekteki YZ politikalarının şekillendirilmesinde önemli bir etken olacak.

Yıllar geçtikçe, YZ ile ilgili yasal düzenlemelerin sayısı artıyor. ABD'de 2016 yılında yalnızca bir YZ düzenlemesi varken, bu sayı 2023 itibarıyla 25'e yükseldi. Avrupa Birliği de AI Act adı verilen bir çerçeve üzerinde anlaşmaya vardı ve YZ'nin yasal düzenlemelerine yönelik çalışmalar hız kazandı.

Öte yandan, yapay zeka yatırımları da hızla arttı; 2023 yılı itibarıyla 25,2 milyar dolara ulaştı. ABD, bu alandaki liderliğini sürdürüyor, ancak Çin ve Avrupa Birliği’nde yatırımların düştüğü gözlemleniyor. Ayrıca, yapay zeka iş ilanlarının azalmasına rağmen yeni kuruluş sayısı %40,6 artış gösterdi. Bu durum, işletmelerin YZ'yi maliyetleri düşürmek ve gelirleri artırmak amacıyla kullanmaya yöneldiğini gösteriyor.

Tıp alanında da YZ'nin önemli ilerlemeler kaydettiği görülmekte. EVEscape gibi sistemler pandemi tahminlerinde önemli rollere sahip oldu. Rapor, YZ tabanlı medikal cihazların onayında da artış olduğunu belirtmektedir. Özellikle GPT-4 Medprompt modeli ile %90,2 doğruluk oranı sağlayabileceği, sağlık hizmetleri açısından yeni bir dönemin kapılarını açabilir.

Sonuç olarak, yapay zeka, 2024 ve sonrası için büyük bir potansiyele sahip. Ancak, bu gelişmelerin etik ve sosyal boyutlarını da göz önünde bulundurmak gerekiyor. YZ'nin toplumda nasıl bir etki yaratacağı, insanların YZ hakkındaki algıları ve endişeleri ile sıkı bir şekilde bağlantılı. Özellikle genç nesillerin daha olumlu bir tavır sergilediği göz önüne alındığında, toplumun YZ ile ilgili gelişmeleri takip etmesi ve bu konuları tartışması hayati önem taşımaktadır.

Gelecekte, yapay zekanın sunduğu fırsatları değerlendirirken, aynı zamanda riskleri minimize etmek ve etik ilkelere bağlı kalmak kritik öneme sahip.