700 milyon yıllık sır: Kartopu Dünya'nın gizemli halkası gün yüzüne çıktı!
2024-11-17
Yazar: Elif
Yaklaşık 700 milyon yıl önce, Dünya'nın "Kartopu Dünya" olarak adlandırılan bir döneme girdiği düşünülüyor. Bu dönemde gezegenin tamamı kalın buz tabakalarıyla kaplanmıştı ve hayatın bu zorlu koşullarda nasıl hayatta kaldığı, bilim insanlarının uzun süredir merak ettiği bir soru olarak karşımıza çıkıyor.
Son yapılan araştırmalar, Colorado'daki Pikes Peak'te bulunan bir kaya oluşumunu incelemekte ve bu bölgedeki granit kayaların içinde yer alan sıra dışı bir kumtaşı oluşumuna ışık tutmakta. "Tava" adı verilen bu kumtaşının, Kartopu Dünya döneminde oluşan buzulların erimesiyle meydana geldiği düşünülüyor.
KAYAÇLARIN YAŞI BELİRLENDİ
Araştırmacılar, Tava kumtaşının içindeki demir damarlarını kullanarak kayacın yaşını belirleyebildiler. Bu yeni belgelere göre, kumtaşının 690 ila 660 milyon yıl önce, yani tam da Kartopu Dünya dönemine denk gelen bir zamanda oluştuğu görülüyor.
Bilim insanları, o dönem devasa buzulların altında oluşan eriyik suyun biriktiğini ve bunun kum ve diğer tortularla karışarak bir çamur oluşturduğunu düşünmekte. Bu çamur, buzulun ağırlığı nedeniyle alttaki kayalardaki çatlaklara ve boşluklara itilmiş ve zamanla katılaşarak Tava kumtaşını meydana getirmiş olabilir. Bu süreç, günümüzde petrol ve doğal gaz çıkarmak için kullanılan hidrolik çatlatma yöntemine benzetilmektedir.
Tava kumtaşının keşfi, yalnızca Kartopu Dünya hipotezinin doğruluğunu desteklemekle kalmıyor; aynı zamanda jeolojik tarihte "Büyük Uyumsuzluk" olarak bilinen bir döneme de ışık tutuyor. Büyük Uyumsuzluk, kaya kayıtlarında uzun bir zaman diliminin eksik olduğu dönemleri ifade eder. Örneğin, Büyük Kanyon'da bazı katmanlar arasında bir milyar yıldan fazla süreye ait kayıplar gözlemlenmektedir.
Yeni bulgular, Büyük Uyumsuzluğun Kartopu Dünya'dan önce oluştuğunu gösteriyor. Bu da, Büyük Uyumsuzluğun buzul aşınması sonucu meydana geldiği teorisini sorgulatıyor.
Daha önce hiç düşünülmemiş birçok gerçek ve gizem barındıran bu bulgular, hem geçmişe ışık tutmakta hem de iklim değişikliği konusundaki anlayışımızı derinleştirmekte. Bilim dünyası, bu keşfin ardından başka ne sırlar ortaya çıkacağını merakla bekliyor!