ABD'nin Girişimleri Sonuç Verdi: Şam-SDG Anlaşması Saha Etkilerini Gösteriyor
2025-04-07
Yazar: Zeynep
ABD’nin girişimlerinin etkili olması sonrasında Suriye Devlet Başkanı Colani (Ahmed eş-Şara) ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Genel Sorumlusu Mazlum Abdi arasında imzalanan geçiş dönemi anlaşması sahada etkisini göstermeye başladı. Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile SDG arasında yoğun çatışmaların yaşandığı Tişrin Barajı ve petrol alanlarının Şam yönetimi kontrolüne geçmesine yönelik çalışmalarda sona gelindi. SMO’nun silahlı grupları, kontrolü merkezi Şam yönetimine devretmek için bölgeden çekilmeye hazırlanıyor.
Suriye'de yeni yönetimin iktidara gelmesine rağmen Kuzeydoğu Suriye'de Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) destekli SMO güçleri ile SDG grupları arasında devam eden çatışmalar bir süreden beri durmuş durumda. Bölgedeki kaynaklara göre, TSK’nın SDG hedeflerine yönelik belirli aralıklarla havadan ve karadan gerçekleştirdiği saldırıların da bu kapsamda durduğu belirtiliyor. Üç aydan beri yoğun çatışmaların yaşandığı Münbiç ile Ayn el Arap (Kobani) sınırlarındaki Tişrin Barajı ile stratejik önemdeki Karakozak köprüsü çevresinde ise göreceli bir sakinliğin yaşandığı bildiriliyor.
Merkezi Şam yönetimi ile Kuzeydoğu Suriye yönetiminin birçok konuda önemli anlaşmalara imza atmasının ABD ve Türkiye’nin oluru ile gerçekleştiği ileri sürüldü. Suriye Cumhurbaşkanı Şara ile SDG yöneticisi Abdi arasında imzalanan 8 maddelik anlaşma sonrasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Halep'in Şeyh Maksut ve Eşrefiye mahallelerindeki SDG’nin silahlı güçleri, Kuzeydoğu Suriye’ye çekildi; ardından karşılıklı tutuklu takası yapıldı.
Tişrin Barajı’nın durumu ise en fazla merak edilen konulardan biri. Suriyeli medya kaynaklarına dayanan haberlere göre, ülkenin kuzeyindeki çatışmaları durdurmak amacıyla Suriye hükümetiyle koordineli olarak varılan Türk-Amerikan mutabakatları çerçevesinde SDG’nin Tişrin Barajı'nın yönetimini merkezi hükümete devretmeye hazırlandığı bildiriliyor. Bu konuda Şam yönetimi ile anlaşma yapıldığı ileri sürülüyor.
Barajın elektrik üretimi için bakıma alınacağı da belirtiliyor. Gelişmeler doğrultusunda yakın zamanda ateşkes anlaşması kapsamında Tişrin Barajı'nın Suriye hükümetine devredilmesi konusunda resmi açıklama yapılması bekleniyor. Genel Güvenlik ve Savunma Bakanlığı güçleri, Tişrin Barajı çevresine ve çatışmaların yaşandığı bölgelere konuşlandırılacak ve baraj bakım altına alınacak. Bu süreçte, Suriye hükümetine bağlı teknik ekiplerin tesisin güvenliğini sağlamak ve barajda tekrar elektrik üretimine geçiş yapmak için çalışmalara başlaması bekleniyor.
SDG'den bir kaynak, anlaşmanın duyurulması ve Suriye hükümet güçlerinin baraja girmeye başlaması için lojistik hazırlıkların sürdüğünü belirtti. Şam yönetimi ile SDG arasında varılan anlaşma çerçevesinde, barajdaki askeri faaliyetlere son verilecek ve yönetim özel bir sivil oluşuma devredilecek.
Petrol tesisleri için görüşmelerin sürdüğü bildirildi. Şam ile SDG arasında varılan anlaşma maddeleri arasında, SDG’nin kontrolünde bulunan Deyrizor bölgesindeki petrol yataklarının yeni Suriye yönetiminin denetimine bırakılması için görüşmelerin son aşamaya geldiği belirtiliyor. Petrol Bakanlığı’nın kuyuların kontrolünü ele almasıyla merkezi yönetim önemli gelir elde etmiş olacak.
SMO'nun bölgeden çekilmesine yönelik girişimlerin arttığı da gelen bilgiler arasında. Şam yönetimi, ülke genelinde kontrolü sağlama kapsamındaki faaliyetleri çerçevesinde kuzeydoğudan batıya uzanan yerleşim birimlerinde Suriye Milli Ordusu altında faaliyet gösteren silahlı grupların bölgeden ayrılması için adımlar attı.
Bu kapsamda Ankara'dan yardım istendi. İlk etapta SMO içinde faaliyet gösteren Hamza ve Eşma silahlı gruplarının, Türkiye sınır hattında bulunan Resulayn ilçesinden çıkmalarına yönelik hazırlık başlatıldığı bildiriliyor.
Ayrıca Afrin’in de içinde yer aldığı bazı yerleşim birimlerinde faaliyet gösteren silahlı grupların yakın zamanda faaliyetlerine son verileceği ve bu yerleşim birimlerinin merkezi Şam yönetiminin kontrolüne bırakılacağı ifade edildi. Şam güçlerinin kontrolü ile birlikte bölgelerinden göç eden binlerce kişinin evlerine dönmesinin sağlanması bekleniyor.