8 Nisan 2025, 08:00 +03

Netflix dizisi "Adolescence", 13 yaşındaki bir çocuğun arkadaşını öldürmeye iten nedenleri ele alarak birçok tartışmaya yol açtı. Bu bağlamda, ‘manosphere’ adı verilen çevrimiçi toplulukların rolü gün yüzüne çıkıyor.

Manosphere, 2009 yılında internet sohbet odalarında bir araya gelen erkeklerin derin endişelerini ifade etmeye yarayan bir terim. Bu alan, erkeklerin kendi deneyimlerini ve görüşlerini paylaştığı bir platform olarak ortaya çıkmış olsa da, zamanla cinsiyet ayrımcılığı ve kadın düşmanlığının yayılmasına neden olan bir yere dönüştü.

Sosyal medya algoritmalarının etkisiyle bu tür gruplara ulaşım kolaylaştı ve Andrew Tate gibi figürler dünya çapında tanınmaya başladı. Tate, kadınlara olan nefretini cesurca dile getiren popülaritesi sayesinde geniş bir takipçi kitlesine ulaştı. Uzmanlar, bu tür kişilerin, gençler arasında artan sosyo-ekonomik zorluklar ve toplumsal huzursuzluğu istismar ettiğini belirtiyor.

Dizinin yazarı Jack Thorne, bu forumlarda zaman geçirerek araştırma yaparken, düşünülenin ötesinde toplumsal bir sorunun varlığını fark etti.

Feminizme Karşı Tepkiler ve Tarihsel Bağlam

Manosphere'in kökenleri, 1970’li yıllardaki ikinci dalga feminizmin getirdiği eşitlik mücadelesine karşı erkeklerin geliştirdiği tepkiler ile başlıyor. Warren Farrell'ın öncülüğünde ortaya çıkan Erkek Kurtuluş Hareketi, erkeklerin de cinsiyet eşitliği konusunda sıkıntılar yaşadığını gündeme getirdi.

1990'ların internet forumları, bu tür görüşlerin daha geniş kitlelere ulaşmasını sağladı. Ancak zamanla bu platformlarda kadınlarla ilgili düşmanca görüşler yayılmaya başladı. İnternetteki tartışmalar, ilk başta zararsız gibi görünse de, zamanla daha tehlikeli bir hal aldı.

İnternette Yenilikler ve Aşırılıklar

1997’de, 'incel' (istemci) terimi, Toronto’da yaşayan bir kadının tanımından ortaya çıktı. Kendi toplumsal dışlanmışlık deneyimlerini paylaşarak benzer durumlardaki insanlara bir destek alanı oluşturdu. Ancak, bu toplulukların zamanla cinsiyetçi ve nefret dolu bir hayal gücüne dönüşmesi kaçınılmaz oldu.

İnternetin sunduğu anonimlik, birçok insanın şiddet eğilimlerini artırdı. 2014 yılında, bazı manosphere toplulukları, bilgisayar oyunlarıyla ilgili kadınlara karşı nefret kampanyaları düzenleyerek bu durumu daha da kötüleştirdi.

2014’te, kendini bir ‘incel’ olarak tanımlayan Elliot Rodger, birkaç kadını hedef alarak bir saldırı düzenledi ve bu olay, manosphere ile bağlantılı ilk büyük saldırılardan biriydi. Bu tür saldırılar, taraflar arasında derin bir kutuplaşma ve cinsiyet savaşlarının artmasına neden oldu.

Sosyal Medyanın Rolü ve Günümüz Durumu

Sosyal medya platformları, manosphere ideolojilerini daha da yaygınlaştırarak, cinsiyetçi düşünceleri normalleştiren bir etki alanı oluşturdu. Andrew Tate gibi figürler, kısa video içerikleriyle izleyicilerine cinsiyet rolleri ve kadınlarla ilişkiler üzerine abartılı ve yanlış bilgiler sunarak, genç zihinleri etkiledi.

Tate, İngiltere’de cinsel taciz suçlamalarıyla karşı karşıya kalmasına rağmen, sosyal medya üzerinden hâlâ büyük bir takipçi kitlesine sahip. Bu tür topluluklar, kişisel gelişim, finansal tavsiyeler ve fitness odaklı içerikler ile de kendilerini genişletmekte.

Sonuç olarak, ‘manosphere’ forumları yalnızca erkeklerin sorunlarını değil, dünyadaki toplumsal cinsiyet eşitsizliğine dair daha geniş bir sorunun parçası olarak karşımıza çıkıyor. Toplumun bu meseleye yaklaşımı ise, bu tartışmaların nereye evrileceğini belirleyecek kritik bir nokta.