Bir ay önce ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gerçekleşen telefon görüşmesi, Avrupa'nın güvenlik dengeleri açısından kritik bir mesaj taşıyordu: "ABD, Avrupa'yı Rusya'dan korumak için sonsuza kadar orada olmayabilir."

DİPLOMASİDE FIRTINA KOPTU

İkinci görüşme ile birlikte Avrupa'daki dengelerin altüst olma ihtimali arttı. German Marshall Fund düşünce kuruluşundan Ian Lesser, bu durumu “Trump yönetiminin gelişimi, Avrupa’nın önceliklerini netleştirmeye yönelik 'itici bir güç' etkisi yarattı.” şeklinde ifade etti.

AVRUPA'DA PEŞ PEŞE TOPLANTILAR

Bugün, 27 üye ülkeyi bir araya getiren Avrupa Birliği, savunmasını güçlendirmek amacıyla üçüncü zirvesini gerçekleştirecek. Daha önceki toplantılarda ise AB içinden ve dışından ülkelerin alt gruplarını içeren görüşmeler yapıldı. NATO Genel Sekreteri de yeni ABD yönetimi ile köprü kurma niyetinde olan görüşmelere aktif olarak katıldı.

MACARİSTAN KRİZİ

Macaristan lideri Viktor Orban’ın, Ukrayna meselesinde AB’nin oybirliği ile hareket etmesini engelleyen tutumu, yeni zorluklara yol açtı. AB liderleri, ikinci kez bir bildiri üzerinde uzlaşarak Orban ile aralarındaki "stratejik ayrışmayı" aşmayı umuyor.

TÜRKİYE'NİN DE ARALARINDA BULUNDUĞU YENİ AKTÖRLER

Önümüzdeki dönemde, NATO içerisinde daha güçlü bir Avrupa kutbunun ortaya çıkma ihtimali kuvvetleniyor. Ian Lesser, Avrupa’nın, savunmayı daha ciddiye alarak Türkiye, Norveç gibi yeni aktörleri de tabloya dahil etme isteğini öne sürdü. Bu bağlamda, Türkiye'nin Avrupa güvenliğinde oynayabileceği rol daha da önem kazanmakta.

Yaşanan gelişmelerin en çarpıcı sonuçlarından biri, İngiltere'nin AB’ye yeniden yaklaşması oldu. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna'da ateşkesi sağlama ve kıtanın güvenliğinde etkili bir oyuncu olarak öne çıkıyor.

BÜTÇE DEPREMİ

ABD’nin güvenlik kalkanını kaybetme ihtimali, Avrupa'da bütçe konularında sarsıntılara neden oldu. Brüksel, 650 milyar Euro değerindeki potansiyel savunma harcamalarını karşılamak için mali kuralların dört yıl boyunca askıya alınmasını talep ediyor. Almanya, silahlanma için anayasal değişikliklere gitmeye karar verdi. Polonya lideri Donald Tusk ise atom silahlarıyla ilgili tartışmalara katılmaya istekli olduğunu belirtti.

KANADA ABD'YE BAĞIMLILIĞINI AZALTMA ÇALIŞMALARI

Kanada hükümeti, ABD’ye olan bağımlılığı azaltma amacına yönelik ciddi adımlar atıyor. Başbakan Mark Carney, Savunma Bakanı Bill Blair’i, ABD’nin F-35 savaş uçakları alımını gözden geçirmek ve alternatif seçenekler üzerinde çalışması için yönlendirdi.

GÖZLER TÜRKİYE'DE

Son dönemde Avrupa güvenliğinde Türkiye’nin rolü, dış basında sıkça gündeme gelmektedir. Avrupa Politika Analizi Merkezi (CEPA), Avrupa'nın savunmasızlığı için aranan çözümlerin Türkiye'de bulunduğunu vurguladı. CEPA, „Türkiye’nin savunma sanayii ve askeri yetenekleri, Avrupa’nın asker ve silaha acil ihtiyacı durumunda tarihi bir eşleşme sağlayabilir.” demekte ve Türkiye'nin NATO’daki kritik konumunu pekiştirmektedir. Tüm bu gelişmeler ışığında, Türkiye’nin Avrupa’daki güvenlik işbirliğindeki rolü giderek daha fazla önem kazanmakta.