Birleşik Krallık'tan bilim insanları, mikrodalga fırınların teknolojisinden esinlenerek Ay'da içme suyu üretebilen bir cihaz geliştirdi. Bu yenilikçi çalışma, 150 bin sterlin (yaklaşık 7 milyon 370 bin TL) ödül kazanarak büyük bir başarıya imza attı.

Gloucestershire merkezli Naicker Scientific, Ay yüzeyinin altında gömülü suyu arıtacak son teknoloji bir sistem tasarladı. SonoChem Sistemi, Ay'ın donmuş toprağından çıkarılan suyun buzunu mikrodalga ve ultrason dalgaları ile çözüp kirleticileri parçalıyor.

Uzun vadeli Ay görevlerini desteklemek için kritik bir adım olabilecek bu teknoloji, astronotlara temiz içme suyu sağlama potansiyeline sahip. Naicker Scientific'in teknik yöneticisi Lolan Naicker, bu sistemin zorlu şartlarda işleyebilme kabiliyetine dikkat çekiyor: “Düşünün ki kış ortasında, arka bahçenizdeki toprağı kazıyarak içmek için donmuş su çıkarmaya çalışıyorsunuz. Şimdi bunu -200 derecelik bir ortamda, neredeyse kusursuz bir vakumda, düşük yerçekimi altında ve çok az elektrik gücü ile yapmaya çalıştığınızı hayal edin.

Eğer SonoChem Sistemi başarılı bir şekilde çalıştırılabilirse, Mars'ın buzullarında veya Dünya'da halen temiz suya erişimin zor olduğu bölgelerde de kullanılabileceği öngörülüyor.

Sistem, güçlü ses dalgalarından faydalanarak kirlenmiş suda milyonlarca küçük kabarcık oluşturuyor ve her biri içerisinde aşırı sıcaklık ve basınç üreten kararsız atomlar meydana getirerek kirleticiler etkili bir şekilde ortadan kaldırılıyor.

Naicker Scientific’in geliştirdiği bu buluş, toplamda 1,2 milyon sterlin (yaklaşık 59 milyon TL) ödülün verildiği uluslararası Aqualunar Challenge'da birinci oldu. Yarışma, Ay keşifleri için su arıtma teknolojilerindeki inovasyonu teşvik etmek amacıyla Birleşik Krallık ve Kanada uzay ajansları tarafından düzenlendi.

Aqualunar Challenge jürisinin başkanı Meganne Christian, NASA'nın 2030 yılında Ay'da kalıcı bir müretbat kurma hedefinin bu yarışmayı organize etmeye ilham verdiğini belirtiyor. Astronotlar, yiyecek yetiştirmenin yanı sıra güvenilir bir su kaynağına da ihtiyaç duyacakları için bu tür teknolojilerin çok önemli olduğunu vurguluyor.

Ay'ın güney kutbu etrafındaki toprağın ('regolit' olarak biliniyor) %5,6'sının buz halinde donmuş su olduğu tahmin ediliyor. Eğer bu su başarılı bir şekilde çıkarılabilir ve arıtılabilirse, Ay'da kalıcı bir yaşam alanı oluşturmanın önündeki en büyük engellerden biri aşılmış olacak.

Naicker Scientific, 150 bin sterlinlik birincilik ödülünün yanı sıra yarışmada ikinci olan ekipler toplamda 100 bin (yaklaşık 5 milyon TL) ve 50 bin (yaklaşık 2,5 milyon TL) sterlin ödül kazandı. Yarışmanın sonuçları, Birleşik Krallık liderliğindeki ekipler ile Kanada'nın liderliğindeki ekipler arasında paylaşılmıştır.

Birleşik Krallık Bilim Bakanı Lord Vallance, “Aqualunar Challenge, insanların Ay'da ya da diğer gezegenlerde hayatta kalmalarının önündeki en büyük engellerden biri olan temiz içme suyuna erişimi sağlama üzerine bir çözümdür” şeklinde bir değerlendirmede bulundu. Bu tür yarışmalar, ülkemizdeki yetenek ve yaratıcılığı ortaya çıkararak yeni fikirlerin gelişmesine olanak tanıyor.