İş

Borsada Tünelin Sonu Mevduat Faizlerine Çıkıyor

2024-10-14

Yazar: Ahmet

YATIRIMCILAR KAYGILI, BIST 100 HAREKETSİZ

Borsa İstanbul’da, yatırımcılar bir süreliğine 10,000 puan hedefine odaklanmayı bırakıp, endeksin 9,000 puanın üzerinde kalıp kalamayacağına odaklanmış durumda. BIST 100’ün kısa vadede bir hareketlilik yaratmasına neden olacak herhangi bir somut sebep görünmüyor. Mevduat faizlerinin yüksekliği ve altındaki artış trendi, yatırımcıların borsaya yönelmesini engellemekte. Bu koşullar altında, BIST 100 endeksi geçtiğimiz hafta 8,836.95 en düşük, 9,195.49 en yüksek puanları gördükten sonra, bir önceki haftaya göre %2.56 değer kaybederek 8,876.22 puandan kapandı. Ons altın, dalgalı bir seyir izledikten sonra son haftada tekrar yükselişe geçti ve 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı %0.17 artışla 2,924 TL'ye, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise %0.08 artışla 20,010 TL'ye yükseldi. Geçen hafta sonu 5,017 TL olan çeyrek altının satış fiyatı ise %0.06 artarak 5,020 TL oldu. Aynı dönemde, ABD Doları %0.09 değer kazanarak 34.2830 TL’ye çıkarken, Euro %0.28 değer kaybederek 37.5140 TL’ye geriledi. Yatırım fonları %0.42, emeklilik fonları %0.57 değer kazandı. Yatırım fonları içinde en çok kazandıran ise %0.93 ile 'para piyasası' fonları oldu.

ENFLASYON BEKLENTİLERİ ARTARAK DEVAM EDİYOR

Piyasa katılımcılarının enflasyon bekleyişleri ile hanehalkları ve reel sektör beklentileri arasındaki fark hâlâ oldukça büyük, ancak piyasa aktörlerinin, özellikle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) tercih ettiği aktörlerin beklentilerinde yukarı yönlü bir hareket izleniyor. TCMB'nin reel sektör ve finansal sektör temsilcileriyle gerçekleştirdiği Ekim ayı anketinin sonuçları dikkat çekici. 2024 yılı enflasyon beklentisi, %43.14'ten %44.11'e yükselirken, Ekim ayı enflasyon tahmini %2.22'den %2.39'a çıktı. 12 ay sonrası için Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) beklentisi ise %27.49'dan %27.44'e geriledi. 24 aylık enflasyon tahmini %18.38'ken, %18.08 oldu. Yıl sonu Dolar kuru beklentisi 36.63 TL olarak açıklanırken, bir önceki yıl sonu Dolar tahmini 37.15 TL olmuştu. 12 ay sonrası için Dolar beklentisi ise 42.42 TL'den 42.73 TL'ye çıktı. 2024 için yıllık bütçe tahmini %3.19'dan %3.12'ye geriledi. 2025 için bütçe tahmini ise %3.36'dan %3.3'e düştü. Katılımcıların BIST Repo ve Ters-Repo Pazarında oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde %50.83 iken, bu anket döneminde %50 oldu. Piyasa katılımcılarının 2024 yılı için cari açık beklentisi 22.16 milyar dolardan 20.17 milyar dolara indi, gelecek yıl için beklenti ise 24.31 milyar dolardan 23.71 milyar dolara düştü.

IMF RAPORUNA GÖRE YOLDA ŞAŞIRTICI GELİŞMELER VAR

IMF, 27 Eylül'de Türkiye ile 4. madde konsültasyonunun tamamlandığını açıkladı. Geçen yıl boyunca ekonomi politikalarında yaşanan köklü değişimlerin Türkiye'nin genel politika duruşunu sıkılaştırdığı yorumunu yaptı. Vergi ve harcama önlemlerinin malî ihtiyatı yeniden sağlama çabalarını desteklediği vurgulandı. Genel seçimlerden sonraki politika değişikliklerinin ekonomik dengesizlikleri azalttığına ve güveni yeniden canlandırdığına dikkat çekti. Sıkılaşan mali koşulların iç talep üzerindeki baskısını artırması nedeniyle, manşet enflasyonun düştüğüne dikkat çekildi. Bu olumlu değerlendirmelerin arkasında IMF'nin Türkiye verilerini dikkate almasının önemli bir rol oynamış olması dikkat çekiyor. Ekonomik tahminlerde, Türkiye ekonomisinin 2024'te %3, 2025'te %2.7, 2026'da %3.2, 2027'de %3.4, 2028'de %3.7 ve 2029'da %3.9 büyümesi bekleniyor. İşsizlik oranının gelecek yıl bir miktar artışın ardından kademeli olarak düşeceği, bu yıl %9.3, 2025'te %9.9 ve sonrasında düşerek 2029'da %9.2 olacağı öngörülüyor.

ENFLASYONDAKİ DARALMA SONUÇLARI DEĞERLENDİRİLİYOR

"Enflasyon mu, resesyon mu?" tartışmaları giderek daha ciddi bir boyut kazanıyor. Stagflasyon korkusu arttı. Tüik verilerine göre, Eylül ayındaki tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre %49.38, aylık bazda %2.97 artış kaydetti. Bu gelişmeler sonrası birçok yabancı kurum, TCMB'den ilk faiz indirim beklentilerini öteliyor. Ancak enflasyon tahminlerinde de revizyon yapıldı. Sanayi üretim verileri ve imalat PMI rakamları pandemiden bu yana en sert daralmayı işaret ediyor. Tüketim malları ithalatındaki %12.1 artış, tüketim talebindeki zayıflığı gözler önüne seriyor. Tüm bu veriler, ekonomi yönetiminin hareket kabiliyetini kısıtlıyor. Enflasyon beklentilerinin altında bir düşüş trendinde olmasına rağmen, ekonomi daralmaları öngörülerin üzerinde gerçekleşiyor. Bu durum, hem TCMB’nin hem de Orta Vadeli Program’ın (OVP) beklentilerinin tutmasının imkânsız olduğunu gösteriyor. Daha olumsuz verilere hazırlıklı olmak gerektiği bir kez daha göz önünde.