Teknoloji

Çin, 100 MW’lık Dünyanın İlk Füzyon-Fisyon Hibrit Santralini İnşa Ediyor!

2025-03-30

Yazar: Elif

Füzyon ve fisyon bir arada

Çin, enerji üretiminde devrim yaratacak bir projeye adım atmaya hazırlanıyor. Ülkede inşa edilecek olan Xinghuo Reaktörü, 100 MW kapasitesiyle dünyanın ilk füzyon-fisyon hibrit santrali olarak tarihe geçecek. Proje, çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) için kamu ihalesinin açıldığı zbytb.com adlı platformda duyuruldu. ÇED raporu, hava, su, gürültü ve ekolojik denge gibi çevresel unsurları detaylı bir şekilde analiz edecek. Ayrıca, olası riskler, kirlilik kontrol stratejileri ve uzun vadeli izleme planları da raporda yer alacak.

Xinghuo Reaktörü, Çin devletine bağlı China Nuclear Industry 23 Construction Corporation ve süperiletken teknolojiler konusunda uzmanlaşmış Lianovation Superconductor ortaklığıyla geliştiriliyor. Santralin ana teknolojisi, füzyon ve fisyon süreçlerini birleştiriyor. Füzyon, hafif atom çekirdeklerinin (örneğin hidrojeni) birleşerek büyük miktarda enerji açığa çıkardığı bir süreçtir; fisyon ise ağır atom çekirdeklerinin (örneğin uranyum) parçalanmasıyla enerji üretiyor.

Xinghuo’nun yenilikçi yaklaşımı, füzyon reaksiyonlarından yayılan yüksek enerjili nötronların fisyonu tetiklemesini sağlıyor. Bu yöntem, hem enerji verimliliğini artırmayı hem de nükleer atık miktarını azaltmayı potansiyel olarak başarıyor. Projenin daha fazla detayının henüz netleşmemiş olmasına rağmen, santralin fisyonu desteklemek için füzyon enerjisini kullanması bekleniyor.

Çin, Füzyonda Onlarca Yıl Öne Geçebilir!

Bu proje, enerji kazanım faktörü (Q değeri) açısından oldukça iddialı. Q değeri, füzyon reaksiyonunda plazmayı ısıtmak için harcanan enerjiye kıyasla üretilen enerji oranını gösteriyor. Xinghuo’nun hedefi, bu değeri 30’un üzerine çıkarmak. Karşılaştırma yapacak olursak, Fransa’daki ITER projesi yalnızca 10’un üzerinde bir Q değeri hedefliyor.

Eğer Xinghuo Hibrit Santrali 2030 yılına kadar tamamlanabilirse, Çin’in füzyon ve fisyon teknolojisinde diğer ülkeleri yıllar hatta on yıllar geride bırakması bekleniyor. Çoğu ülkeden paydaşları olan ITER projesinin ne zaman tamamlanacağına dair net bir bilgi yokken, 100 MW gibi kısa vadeli bir üretim hedefi olan başka bir füzyon projesi yok. En yakın örnek ise Almanya’da bulunuyor ve bu proje 2035 yılına kadar tamamlanmayı planlıyor.

Bu projenin gerçekleştirilmesi, nükleer enerji alanında önemli bir adım olarak görülüyor ve enerji bağımsızlığı ile sürdürülebilirlik açısından kritik bir rol oynaması bekleniyor. Toplumda nükleer enerjiye dair olumlu algıların oluşmasına da katkı sağlayacaktır. Bu heyecan verici gelişmelerin izlenmesi oldukça önem taşıyor!