2024 Nobel Ekonomi Ödülü, ulusların refah toplumlarına dönüşmesi üzerine yaptığı çalışmalarla Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verildi.

İsveç Kraliyet Bilimleri Akademisi'nin açıklamasına göre, bu üç ekonomist, uluslararası gelir eşitsizliğini anlamamıza yardımcı olan önemli araştırmalara imza attı. Akademinin ekonomi ödülü komitesinin başkanı Jakob Svensson, "Uluslar arasındaki gelir uçurumunu kapatmak günümüzün en büyük zorluklarından biri. Acemoğlu ve ekibinin çalışmaları sayesinde, ülkelerin neden başarılı veya başarısız olduklarını daha iyi kavrıyoruz" dedi.

Açıklamalarda, "Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu toplumlar ve nüfusunu kötüye kullanan kurumlar, büyüme ya da daha iyiye doğru değişim yaratamaz" ifadeleri yer aldı.

Acemoğlu ödülünü almasının ardından, "İyi bir kariyer hayali kurarsınız, ama bu, onun çok daha üzerinde, zirvesinde bir şey. Harika bir sürpriz ve onur" şeklinde konuştu.

Daron Acemoğlu, daha önce Nobel Edebiyat Ödülü kazanan Orhan Pamuk (2006) ve Nobel Kimya Ödülü kazanan Aziz Sancar'ın (2015) ardından Türkiye'ye Nobel ödülü kazandıran üçüncü kişi oldu.

Daron Acemoğlu, 1967 yılında İstanbul'da Ermeni bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Kevork Acemoğlu, Türkiye'nin tanınmış ticaret hukuku uzmanlarındandı; annesi İrma Acemoğlu ise eğitimci ve şair olarak biliniyordu. 1984 yılında Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra, 1989'da İngiltere'deki York Üniversitesi'nde ekonomi lisansını, 1990'da London School of Economics'te matematiksel ekonomi ve ekonometri yüksek lisansını, 1992'de de aynı okulda ekonomi doktorasını tamamladı.

Daron Acemoğlu, 1993 yılından bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) ekonomi profesörü olarak görev yapmaktadır. Uzun süre birlikte çalıştığı Simon Johnson ve James A. Robinson ile birlikte birçok önemli makale yazmış ve iki kayda değer kitap kaleme almıştır: 'Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökleri' (2006) ve 'Ulusların Çöküşü' (2012).

Acemoğlu, işleyiş açısından demokratik kurumların ekonomik büyümeye etkisi konusunda önemli görüşler sunmaktadır. 'Ulusların Çöküşü' kitabında yoksul bir toplumun zengin bir toplum haline gelebilmesi için gereken politik dönüşümü vurgulamaktadır. Geçmişte yaptığı röportajlarda, demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi merak ettiğini ve özellikle askeri darbeler yaşamış ülkelerde bu konunun daha fazla önem kazandığını belirtmiştir.

Daron Acemoğlu, günümüzde en çok atıf yapılan iktisatçılardan biri olarak tanınmaktadır. Amerikan Ekonomi Derneği'nin verdiği John Bates Clark Madalyası gibi birçok uluslararası ödül almıştır. Acemoğlu'nun ödülleri ve akademik başarıları, onu sadece bir ekonomist değil, aynı zamanda geleceğin dünya ekonomisini şekillendirecek öncü figürlerden biri haline getiriyor.