Sağlık

DEHB Modasının Arkasında Yatan Gerçekler

2025-01-07

Yazar: Elif

Farklı Olma Çabası

Uzmanlar, son yıllarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısının giderek daha fazla genç tarafından kabul gördüğünü ve bunun bazen yanlış bir algıdan kaynaklandığını dile getiriyor. Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Neslihan İnal, gençlerin "Ben DEHB'liyim, bana ayrıcalıklı davranın" gibi bir tutum sergilediklerini belirtiyor. Bu davranışlar, sorumluluktan kaçmanın yanı sıra, hastalığı bir kalkan olarak kullanmak anlamına geliyor. Bu oluşum, henüz tanı konmadan "Ben DEHB'liyim" diyenlerin sayısını artırıyor.

Suiistimal Ediliyor

Türk Psikologlar Derneği Başkanı Prof. Dr. Gökhan Malkoç, DEHB tanısının sıkça suiistimal edildiğini ifade ediyor. Başarısızlıkları ve sosyal sorunları savunacak bir kalkan olarak kullanmak tehlikeli bir yaklaşım. Uzmanlar, dikkat eksikliği veya hiperaktivite olması için bir dizi ölçüm yapılması gerektiğini vurguluyor. Dikkatin kolay dağılması, sürekli dürtüsellik ve kendini dışlama gibi belirtiler DEHB'nin güçlü göstergeleri arasında yer alıyor.

Sorumluktan Kaçma Kılıfı

Psikiyatrist Prof. Dr. Tanju Sürmeli, ailelerin çocuklarında dikkat eksikliği olduğunu öne sürdüğünü, fakat çoğu zaman yapılan testlerde bu durumu destekleyecek bir bulguya rastlanmadığını ifade ediyor. Gençlerin motivasyon eksikliğinden dolayı odaklanmada zorluk çekmelerinin, dikkat eksikliği olarak yanlış algılanabileceğini belirtiyor.

Konuştukça Yaygın Değil

Uzman gelişim psikoloğu Irmak Kerimoğlu, ebeveynlerin çocukları için kaygılanarak "Herhalde çocuğum DEHB'li" diye düşündüklerini, ancak bu sorunun yaygınlık oranının zannedilenden çok daha düşük olduğunu belirtiyor. Sadece sınıfta sorun yaşayan 10 çocuktan belki birinde bu tür sorunların görülme ihtimali var. Özellikle ekran süresinin artması, gençlerin odaklanma becerilerini ciddi şekilde azaltıyor, ancak bu durum DEHB tanısı koymak için yeterli bir kriter değil.

Sosyal Medyada Popülerleşiyor

Son zamanlarda sosyal medya platformlarında DEHB ile ilgili içerikler hızla artıyor. Özellikle DEHB belirtilerinin sıralandığı kısa videolar, gençler arasında büyük ilgi görüyor. Kahve kupaları ve tişörtlerde bu konuda paylaşımlar yapılırken, “DEHB Marşı” gibi ilginç içerikler de sosyal medyada kendine yer buluyor. İşte sosyal medya kullanıcılarından biri: "Hep bir farklı hissettim, ama sebebini bilmezdim. Dışarıda sosyalleşmeye çalışırken enerjim tükendi. Eve döndüğümde ise tek isteğim kimsenin beni aramamasıydı. Artık kendimi tanıyorum ve her şeyin sebebinin DEHB olduğunu biliyorum.”

Son Not

DEHB, Türkiye'de 20 çocuktan birinde görülüyor. Ancak bu durumun ne kadar ciddi bir sorun olduğuna dikkat etmek ve doğru tanı koymak büyük önem taşıyor.