Bilim

Dikkat! Sakız Çiğnerken Sağlığınızı Tehdit Eden Binlerce Plastik Parçacıkla Karşılaşabilirsiniz

2025-04-04

Yazar: Yusuf

Sakız çiğnemek birçok insan için keyifli bir alışkanlık olarak bilinse de, Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles (UCLA) tarafından yapılan yeni bir araştırma, bu masum alışkanlığın aslında vücudumuza mikroplastik girmesine neden olabileceğini ortaya koydu.

SAKIZLARDAN PLASTİK YAYILIYOR

UCLA mühendislerinden Prof. Dr. Sanjay Mohanty'nın liderliğindeki çalışmada, beş doğal ve beş sentetik olmak üzere toplamda 10 farklı sakız markası test edildi. Denekler, sakızları dört dakika boyunca çiğnerken, her 30 saniyede bir tükürük örneği alındı. Çalışma esnasında çiğneme süresi 20 dakikaya kadar uzatıldı ve bu süre zarfında mikroplastik salınımı gözlemlendi.

Mikroplastikler, 20 mikrometreden büyük olanların mikroskop altında kırmızıya boyanarak sayılmasıyla belirlendi. Ancak bu yöntem, daha küçük parçacıkları tespit edemediğinden dolayı, elde edilen sonuçların gerçek rakamlardan daha az olabileceği vurgulandı.

HER İKİ TÜR SAKIZDA DA MİKROPLASTİK VAR

Araştırmanın en çarpıcı bulgusu, yalnızca petrol bazlı sentetik sakızlar değil, bitkisel özlerle yapılan doğal sakızların da benzer miktarlarda mikroplastik saldığı oldu. Sakızların her bir gramında ortalama 100 mikroplastik parçacığı tespit edildi. Örneğin, 6 gram ağırlığındaki bir sakız parçası, yaklaşık 3.000 mikroplastik salabilir. Araştırmanın eş yazarı Lisa Lowe, "Sentetik bazlı sakızların daha fazla plastik salacağını düşünüyorduk. Ancak sonuçlar, her iki türde de benzer oranlar gösterdi," dedi.

İLK 2 DAKİKADA EN YÜKSEK SALINIM

Mikroplastiklerin en yoğun şekilde salındığı sürenin çiğneme işleminin ilk iki dakikası olduğu belirlendi. Çiğnemenin yarattığı mekanik etki, tükürüğün kimyasal yapısından daha fazla plastik salınımına neden oldu. Sekiz dakika içerisinde toplam mikroplastik salınımının %94'ü tamamlanıyor. Bu nedenle araştırmacılar, daha az sakız çiğnenmesini ancak çiğnenen sakızın ağızda daha uzun süre tutulmasını öneriyor.

SAĞLIK RİSKLERİNE DİKKAT!

Mikroplastikler sadece sakızlarla sınırlı kalmayıp, günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkıyor. Uzmanlar, bu tür parçacıkların vücuda girmesiyle bağırsaklarda iltihaplanma, hormonal dengesizlikler ve hatta kanser riski gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğinin altını çiziyor. Bu nedenle, sakız yeme alışkanlığınızı gözden geçirmeniz ve alternatif atıştırmalıklara yönelmeniz sağlığınız açısından daha faydalı olabilir.