Sağlık

Dünya'nın İç Çekirdeği Geriye Dönmeye Başladı! İşte O Şaşırtıcı Gerçekler

2025-03-28

Yazar: Mehmet

Güney Kaliforniya Üniversitesi Dornsife Koleji'nde Yer Bilimleri Profesörü Dr. John Vidale'in yürüttüğü araştırma, Dünya'nın iç çekirdeğinin yavaşlayarak geri dönmeye başladığını ortaya koydu. Bu ilginç değişim, gezegenimiz için derin sonuçlar doğurabilir.

Dünya, derinlerinde bir sır saklıyor. 1936 yılında Danimarkalı sismolog Inge Lehmann tarafından keşfedilen Dünya'nın iç çekirdeği, dönen gezegenimizin içinde bağımsız olarak dönen katı bir metal top gibidir.

İç çekirdeğin dönüşündeki değişiklikler, bilim dünyasının ilgisini çekmiş ve bu konuda yoğun tartışmalara yol açmıştır. Araştırmalar, iç çekirdeğin dönüş hızının sabit olmadığını, aksine yavaşlıyor olabileceğini göstermektedir.

İç çekirdeğin dönüşünü anlamak, karanlıkta bir kitabı okumaya çalışmak gibidir. İç çekirdek, doğrudan gözlem veya örnekleme için erişilemez. Bilim insanları, büyük depremlerden gelen sismik dalgaları ve bu dalgaların çekirdek ile etkileşimlerini inceleyerek bilgi edinmeye çalışıyor.

Avustralya James Cook Üniversitesi'nde fizik bilimleri kıdemli öğretim üyeliği yapan Dr. Lauren Waszek, bu konuda "İç çekirdeğin farklı dönüşü 1970'ler ve 80'lerde bir fenomen olarak önerildi ancak 90'lara kadar sismolojik kanıtlar yayınlanmadı" ifadelerini kullandı. Ancak bu bulguların yorumlanması, doğru verilerin gözlemlenmesi ve toplanması konusundaki sınırlamalar nedeniyle tartışmalı bir hal aldı.

2023'te ortaya atılan bir hipotez, Dünya'nın bir zamanlar daha hızlı dönen iç çekirdeğinin şu anda daha yavaş döndüğünü öne sürdü. Bilim insanları, çekirdeğin dönüşünün bir zamanlar Dünya'nın dönüşüyle eşleştiğini ve sonra yavaşlayarak sıvı katmanlar arasındaki hareketle bağımlı hale geldiğini bildirmiştir.

Dünya'nın manyetik alanı, yer çekimi kuvvetleri, sıvı dış çekirdeğin akışı ve manto arasındaki etkileşimler, çekirdeğin dönüş hızında değişikliklere neden olur. Bu "itme ve çekme", iç çekirdeğin sağlığını ve konumunu etkileyebilir. Araştırmalar, daha yavaş dönen bir çekirdeğin Dünya'nın ölümcül güneş radyasyonundan koruyan manyetik alanını etkileyebileceğini ve bir günün uzunluğunu kısmen azaltabileceğini öne sürüyor.

İç çekirdeğin dönüşündeki gizemleri çözmek, olağanüstü bir potansiyele sahip. Araştırmalar, Dünya'nın derin iç kısmının nasıl oluştuğunun anlaşılmasına ve gezegenin tüm yer altı katmanlarındaki etkinliğin nasıl birbirine bağlı olduğuna dair heyecan verici bir bakış sunuyor. Örneğin, farklı dönemlerde meydana gelen depremlerden gelen sismik dalgalar, yıllar içerisinde çekirdek dönüşündeki değişiklikleri ortaya çıkarır.

Dünya'nın iç çekirdeğinin bilmecelerine daha derinlemesine daldıkça, birçok olasılığı da keşfetmekteyiz. İç çekirdeğin dönüşü ile dış çekirdeğin hareketi arasındaki etkileşim, Dünya'nın manyetik alanının güçlenmesine yardımcı olmaktadır. Ancak, iç çekirdeğin tam rolü daha fazla araştırma gerektirmektedir.

Kesin olan bir şey var; Dünya'yı anlama konusundaki yeni bir sınırın eşiğindeyiz. Gezegenimizin gizemlerine daha derinlemesine indiğimizde, belki de yeni bir dünya görüşü ortaya çıkaracağız.