Bilim

Egzersizden Hoşlanmayanlar İçin Basit Yöntem: Fartlek'in Etkileri Bilimsel Olarak Kanıtlandı

2025-01-04

Yazar: Ayşe

2025’te daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeye karar verdiyseniz önünüzde birçok egzersiz seçeneği var. Fakat tüm bu seçenekler arasında Fartlek kadar etkili ve uyarlanabilir bir yöntem bulmak zor. Fartlek, 'hız oyunu' anlamına gelen İsveççe kökenli bir terimdir ve özellikle koşucular arasında popüler bir antrenman tekniğidir.

Fartlek antrenmanına başlamak oldukça basit. Dışarı çıkarak en çok hoşlandığınız aktivite (koşu, bisiklet, yürüyüş vb.) ile ısınmaya başlayın. Ardından kısa bir mesafeye dönme noktasını belirleyin; bu bir ağaç, tabela ya da basit bir taş olabilir. Daha sonra o noktaya ulaşana kadar hızınızı artırın. Hedefe ulaştıktan sonra tekrar başlangıç hızınıza dönerek, kalp atış hızınızın ve nefes alımınızın normale dönmesine izin verin. Daha sonra yeni bir dönme noktası arayın. Bu süreçte hedefler arasındaki mesafeyi değiştirerek hareket edin. Haftada bir kez 30 dakika Fartlek yapmayı hedeflemek iyi bir başlangıç olacaktır.

Fartlek, egzersiz rutinlerinize heyecan katmanın en iyi yollarından biridir. Yapılan bilimsel çalışmalar, kısa bir süreyle bile olsa yoğun egzersiz yapmanın antrenmanı daha faydalı hale getirebileceğini göstermektedir. Bu fayda yalnızca fiziksel güç ve dayanıklılığı artırmakla kalmaz, aynı zamanda sağlığımız ve uzun ömürlülüğümüz için de olumlu etkiler yaratır.

Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nde kardiyovasküler egzersiz araştırma grubu başkanı olan Ulrik Wisloff, Fartlek antrenmanlarının kondisyon geliştirmek için oldukça etkin bir yol olduğuna inanıyor. Washington Post’a verdiği bir röportajda, "Fartlek antrenmanları, egzersizi sevmeyen insanlar için yapmaları gereken eğlenceli bir yöntemdir. Hiç sıkıcı değil," dedi.

Fartlek’in yararları ile birlikte, yoğun egzersizin uzun ömürle olan ilişkisi de dikkat çekicidir. Bilim insanları, VO2 max değerinin uzun yaşam üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu belirtiyor. VO2 max, vücudun hücrelere oksijen sağlama yeteneğinin bir ölçüsüdür. Bir kişinin VO2 max değeri ne kadar düşükse, genç yaşta ölme olasılığı o kadar yüksek olmaktadır.

2024 yılında 7.500 orta yaşlı ve üzeri birey üzerinde yapılan bir çalışmada, bu kişilerin fiziksel aktiviteleri incelendi ve yoğunluklarının yaşam süreleri ile bağlantılı olduğu gözlemlendi. Araştırmacılar, insanların günlük aktivitelerinin genel yoğunluğunun uzun ömür açısından iyi bir belirleyici olduğunu ortaya koydu. Elde edilen verilere göre, en hareketsiz gruptaki insanların ölüm riski, daha aktif olanlara göre %14 daha fazlayken, düşük yoğunlukta egzersiz yapanların, biraz daha yoğun egzersiz yapanlarla kıyaslandığında ölüm riskleri %37 daha fazla çıktı.

Sonuç olarak, Fartlek antrenmanını yaşam tarzınıza entegre etmek, hem fiziksel sağlığınızı hem de genel yaşam kalitenizi artırmanın etkili bir yolu olabilir. Yeni yılı spor yaparak karşılamak istiyorsanız, bu eğlenceli ve basit yöntemi denemek için harika bir zaman!