Araştırmacılar, Ay'ın iç yapısının incelenmesi ile ilgili devam eden tartışmalara son vermek ve Ay’ın tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmek adına önemli bir yol kat ettiklerini belirtiyor. Bu buluş, Ay'ın iç yapısının katı mı yoksa erimiş mi olduğunu anlamamıza yardımcı olacak.

Fransa'daki Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden astronom Arthur Briaud liderliğindeki ekip, Ay'ın manyetik alanının nasıl oluştuğu ve Güneş Sistemi'nin ilk yıllarındaki Ay bombardımanına dair kritik veriler sağladıklarını ifade etti. Bu araştırmalar, sismik verilerle Ay'ın derin yapısını anlamanın en iyi yol olduğuna işaret ediyor.

Lazer Teknolojisiyle Ay’ın Profilini Çıkardılar!

Briaud ve ekibi, uzay görevlerinden ve Ay lazer menzil deneylerinden elde ettikleri verilerle Ay’ın çeşitli özelliklerini analiz ettiler. Dünya'nın Ay üzerindeki yerçekimi etkisi, Ay’ın yüzeyindeki deformasyonlar ve Ay’ın Dünya’ya olan mesafesindeki değişim gibi faktörler incelendi.

Araştırmacılar, gözlemsel verilerle çeşitli çekirdek modelleri üzerinden karşılaştırmalar yaparak bulgularına ulaşmaya çalıştılar. Sonuç olarak, Ay mantosundaki aktif devrilmenin belirlenmesi gerektiğini ortaya koydular. Bu, içinde yoğun malzemelerin merkeze doğru çökmeye başladığını ve daha az yoğun olanların yüzeye yükseldiğini gösteriyor. Bu tür bir aktivite, Ay'ın volkanik bölgelerindeki bazı elementlerin varlığını açıklamak için de önemli bir ipucu sunuyor.

Ay'ın Çekirdeği, Dünya'nın Çekirdeğiyle Kıyaslandı!

Ekip, Ay'ın çekirdeği ile ilgili yeni bulgular elde etti. Ay’ın çekirdeğinin, Dünya’nın çekirdeğine benzediği ve dış katmanın akışkan, iç kısmının ise katı olduğu sonucuna vardılar. Yapılan modellere göre, dış çekirdeğin yarıçapı yaklaşık 362 kilometre, iç çekirdeğin yarıçapı ise 258 kilometre. Bu veriler, Ay'ın toplam yarıçapının yaklaşık yüzde 15'ini temsil ediyor. Ayrıca, ekip iç çekirdeğin yoğunluğunu metreküp başına 7.822 kilogram olarak belirledi ki bu, demirin yoğunluğuna oldukça yakın bir değer.

2011 yılında NASA'nın Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nden bir ekip, Apollo verilerini kullanarak benzer bir çekirdek yapısını tanımlamıştı. Onlar da yaklaşık 240 kilometre yarıçapında ve metreküp başına yaklaşık 8.000 kilogram yoğunluğa sahip katı bir iç çekirdek bulmuştu. Briaud ve ekibi, elde ettikleri sonuçların eski bulgularla çelişmediğini ve Ay’ın çekirdeğinin Dünya benzeri bir yapı gösterdiğini söylediler.

Bilindiği üzere, Ay'ın oluşumundan kısa sürede, yaklaşık 3.2 milyar yıl önce, güçlü bir manyetik alanı vardı. Ancak bu manyetik alan, zamanla azalmaya başlamıştır. Manyetik alanın varlığı, çekirdekteki hareket ve konveksiyon süreçleriyle doğrudan bağlantılıdır; bu nedenle Ay’ın çekirdeğinin yapısı, manyetik alanın ne olduğu ve neden kaybolduğuyla ilgili çok önemli bilgiler sunuyor.

İnsanlığın Ay’a dönüş umudunun yüksek olduğu günümüzde, bu bulguların sismik olarak doğrulanması için uzun süre beklemeyeceğimiz düşünülmekte. Araştırma, Nature dergisinde yayımlandı. Bu makalenin bir versiyonu, ilk olarak Mayıs 2023’te okuyucu ile buluşmuştu.