Teknoloji

GES'lerin Kurak Alanlarda Bitki Örtüsü Verimliliğini Yüzde 137 Artırdığı Kanıtlandı!

2025-04-08

Yazar: Yusuf

İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nden Dr. Ömer Yetemen ve Çin Halk Cumhuriyeti Bilimler Akademisi'nden bilim insanları, kurak bölgelerde yer alan Güneş Enerji Santralleri'nin (GES) bitki örtüsü üzerindeki etkilerini incelemek üzere iki yıl önce önemli bir çalışma başlattı.

Bu kapsamda, dünya genelinde 51.491 GES'in bitki örtüsü üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde analiz edildi. Araştırma sonuçları, bu santrallerin kurak alanlarda bitki örtüsü verimliliğini %137 oranında artırdığını ortaya koydu.

Dr. Yetemen, enerji ihtiyacının artmasının tarım arazilerinin güneş enerji santrali kurulumu için değerlendirildiğini belirtti. Tarım alanlarında, önceki bitki örtüsünün kaldırıldığını, ardından arazinin düzleştirildiğini ve son olarak güneş panellerinin yerleştirildiğini ifade etti. "Bu işlemlerden sonra, daha önce alanda bulunan bitki örtüsünün zamanla daha gür çıkması mümkün olabilir," dedi.

Güneş panellerinin alt kısımlarında güneş radyasyonunun azalması, bu alanda oluşan mikroklima değişiklikleri sayesinde bitki örtüsünün zenginleştiğini aktaran Yetemen, “Paneller boyunca toplanan yağmur suyu, toprağın nemini artırıyor ve bu da mikrohabitatları olumlu yönde etkiliyor,” diye ekledi.

Özellikle yarı kurak iklimlerde bu etkinin çok daha belirgin olduğunu vurgulayan Yetemen, "Paneller, toprak nemi, hava sıcaklığı ve organik karbon üzerinde doğrudan etkide bulunuyor," dedi.

Dr. Yetemen, yapılan araştırmalar ile ilgili olarak, "Dünyada yaklaşık 50 binden fazla kurulu bulunan güneş enerji santrallerinin bitki örtüsü üzerindeki etkilerini inceledik. Bu çalışmalar, hem doğal döngülerin belirlenmesi hem de uzun vadeli değişimlerin tespiti açısından büyük önem taşıyor," sözlerini kaydetti.

Ayrıca, Türkiye'de yapılacak benzer bir çalışmanın müjdesini veren Yetemen, "Konya, Gaziantep, Niğde ve Şanlıurfa'da proje sahalarını belirledik. Konya'daki GES'ler Türkiye'nin en büyük güneş enerji tesisleri arasında yer alıyor. Yakın zamanda sahada çalışmalarımıza başlayacağız," şeklinde konuştu.

Unutulmamalıdır ki, güneş enerjisi kullanımı yalnızca enerji üretmekle kalmıyor, aynı zamanda tarımsal verimliliği artırmak için de önemli fırsatlar sunuyor. GES'ler sayesinde, kırsal alanlarda tarımsal ürünlerin artışıyla birlikte yerel ekonominin canlanması bekleniyor. Bu çalışmanın sonuçları, tarım ve enerji sektöründeki dönüşümün örneği olacak.