Sağlık

Gündüz Uyku, Gece Uykusunu Yerine Tutabilir mi? Yeterli Uyku Süresi Ne Olmalı?

2024-10-03

Yazar: Mehmet

Geceleri geç saatlere kadar sosyal medyada dolaşmak veya aklınızdaki huzursuz düşüncelerle uyuyamamak, hepimizin başına gelen yaygın durumlardır. Peki, gece uyumadığınızda gündüz uyku yapmak bu açığı kapatabilir mi? Uzmanlar bu konuda ciddi uyarılarda bulunuyor.

2020 yılına ait bir anket, ABD'deki yetişkinlerin %66'sının önerilen en az yedi saatlik gece uykusunu almadığını ortaya koydu. Uzmanlar, yetersiz uykunun obezite, yüksek tansiyon, diyabet gibi sağlık sorunlarını artırabileceğine dikkat çekiyor. Yetersiz uyku, bağışıklık sistemini zayıflatıyor ve ruh halini olumsuz etkiliyor.

Uzmanlar, sadece uykunun süresinin değil, kalitesinin de önemli olduğunu belirtiyor. Uykuda geçirilen her döngü, yaklaşık 90 dakika sürüyor ve bu döngüler dört aşamadan oluşuyor. İlk iki aşama hafif uyku olarak adlandırılıyor; bu aşamalarda kaslar gevşiyor ve vücut sıcaklığı düşüyor.

Üçüncü aşama derin uyku; bedenin dokuları tamir oluyor ve hafıza güçleniyor. Dördüncü aşama ise REM (Hızlı Göz Hareketleri) evresidir; rüyalar gördüğümüz ve ruh halimizin düzenlendiği bu aşama oldukça kritik. Uykusuz kalındığında bu aşamalarda yeterince zaman geçirememek, fiziksel ve zihinsel sağlığı olumsuz etkiliyor.

Yapılan araştırmalara göre gündüz uyku yapmak, özellikle eğer uyku eksikliğiniz varsa, birkaç saatlik gece uykusuyla birleşerek daha istikrarsız bir uyku düzenine yol açabilir. Dr. Spencer, "Gündüz kısa süreli uyku, gece uyku sürenizi destekleyemez ve sağlığınıza fayda sağlamaz," diyor.

Ancak, uyku süresinin uzatılabilmesi için 90 dakikadan fazla süren gündüz uykuları faydalı olabilir. Uzun süren gündüz uykuları, gece uykusuyla karıştığında daha fazla sersemlik ve yorgunluğa neden olabilir. Araştırmalar, uyku döngüsünün derin aşamasında uyananların, REM aşamasında uyananlara göre daha kötü sonuçlar elde ettiklerini gösteriyor.

Kısa süreli gündüz uykuları ise dikkat ve hafıza fonksiyonlarını iyileştirebilir. Dr. Atwood, “Eğer gece uyuyamadıysanız, 20-30 dakikalık bir şekerleme sizi sersem etmeden uyanıklık düzeyinizi artırabilir,” diyor. Gündüz uykuları, hava yolu pilotları, şöförler, doktorlar gibi yoğun koşullarda çalışan kişiler için de büyük önem taşıyor.

Dr. Atwood, şekerleme yapma ihtiyacı olan kişiler için bazı ipuçları veriyor: "Şekerleme 30 dakikadan uzun olmamalı; aksi takdirde gece uykunuzdan feragat etmek zorunda kalabilirsiniz. Ayrıca, en uygun zaman, kendinizi uykulu hissettiğiniz öğle aralarıdır. Bu şekilde uykuya dalmanız daha kolay olur.”

Sonuç olarak, yetersiz gece uykusunun yerini kısa gündüz uykuları almak her zaman doğru çözüm olmayabilir. Uyku kalitenizi artırmak ve sağlıklı bir yaşam sürmek için kaliteli ve yeterli gece uykusunu öncelikle sağlamanız gerekiyor.