Apple, Endonezya'daki iPhone 16 satış yasağını kaldırmak için yatırım teklifini neredeyse on kat artırmış durumda. ABD merkezli teknoloji devinin bu hamlesi, Endonezya hükümetinin, Apple'a daha fazla yerel yatırım yapması için baskı yaptığı bir dönemde geliyor.

Yetkililer, Apple'ın 2 yıl içerisinde Güneydoğu Asya'nın en büyük ekonomisine yaklaşık 100 milyon dolar yatırım yapmasını beklediklerini ifade ediyor. Bloomberg News'a göre, Apple'ın daha önceki 10 milyon dolarlık yatırım planı, Jakarta'nın güneydoğusundaki Bandung'da bir aksesuar ve bileşen üretim fabrikasına yatırım yapmayı içeriyordu.

Apple'ın artırdığı yatırım teklifinin ardından, Endonezya Sanayi Bakanlığı geçen ay iPhone 16'nın satışını engellemişti. Bakanlık, Apple'dan, yeni akıllı telefonlar için yerel araştırma ve geliştirme çalışmalarına daha fazla odaklanmasını talep etti. Ancak, Apple’ın yeni önerisi hakkında henüz nihai bir karar verilmiş değil.

Apple'ın ilk teklifinin ardından, Sanayi Bakanlığı üst düzey şirket yöneticilerini Bakan Agus Gumiwang Kartasasmita ile görüşmek üzere çağırdı. Ancak, Cakarta yolculuğu sırasında Apple üst düzey yöneticilerinin bakanla görüşemediği, bunun yerine bakanlığın genel müdürü ile görüşmeleri gerektiği bildirildi.

YASAKLAR VE YATIRIM STRATEJİLERİ

Apple'ın yeni teklifinin arka planında, Endonezya'nın, ABD merkezli şirketin yerel biriminin akıllı telefon ve tabletler için %40 yerli içerik şartını karşılamadığı gerekçesiyle iPhone 16'nın satışını engellemiş olması yatıyor. Hükümet, Apple'ın geliştirici akademileri aracılığıyla yalnızca 1.5 trilyon rupiah (95 milyon dolar) yatırım yaptığını ve bu sebeple 1.7 trilyon rupiah’lık taahhüdün altında kalmış olduğunu açıkladı. Ayrıca, Endonezya'nın benzer bir yatırım eksikliği nedeniyle Alphabet Inc.'nin Google Pixel telefonlarının satışını da yasaklama kararı aldığı bilgisi de mevcut.

Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Prabowo Subianto'nun yönetimi, yerli sanayiyi canlandırmak amacıyla uluslararası firmalara baskı yaparak yerel üretimi artırma yönünde sert tedbirler alıyor. Geçtiğimiz yıl, eski Devlet Başkanı Joko Widodo döneminde Çin malı ürünlere karşı tedbirler almak için ByteDance Ltd.'nin TikTok uygulamasını engelleme gibi benzer taktikler uygulanmıştı. Bu durum, TikTok'un Endonezyalı GoTo Group'un e-ticaret kolu Tokopedia ile ortaklık kurarak 1.5 milyar dolar yatırım yapmasına olanak sağlamıştı.

Apple'ın artırılmış yatırım teklifi, Endonezya'nın yabancı teknoloji devlerine karşı aldığı sert tutumun bir yansıması olarak görülüyor ve pazarında ciddi bir değişim yaratabilir! Ülke, yerli üretim ve sanayinin güçlenmesi için zorlu adımlar atmaya devam ediyor.