Sağlık

İyi hissetmek için yemek yemek, kilo vermeye engel oluyor! Hedonik açlık nedir? 'Dur, bırak, hisset' yöntemiyle bu sorunu aşabilirsiniz

2024-10-11

Yazar: Fatma

Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuğçe Arabalı, yalnızca fiziksel açlık değil, yemekten zevk almak olarak tanımlanan 'hedonik açlık' hakkında önemli bilgiler paylaştı. Yemek yeme isteğinin, metabolik ihtiyaçlardan ziyade keyif almak için en fazla enerji alımına neden olduğunu belirten Arabalı, bu durumun özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde aşırı kilo ve obezite yaygınlığını artırabileceğini vurguladı.

Arabalı, lezzetli yiyeceklerden alınan zevkin hedonik yemeyi pekiştirebileceğini ve bu durumun obezitenin önemli bir nedeni olabileceğini ifade etti. Yüksek karbonhidrat ve yağ içeren gıdaların besleyici gıdalara göre daha fazla ilgi çektiğini söyleyen Arabalı, bu tür yiyeceklerin beyindeki ödül mekanizmasını harekete geçirdiğini aktardı. Ayrıca, bu yiyeceklerin opioid reseptörleri üzerindeki etkisiyle hedonik yeme davranışlarına yatkınlığı arttırdığına dikkat çekti.

Pandemi sonrası hayat tarzındaki değişimlerin, gecikmiş uyku saatleri ve artan ekran zamanının gece yeme sendromu, hedonik açlık ve gıda bağımlılığı açısından risk oluşturduğunu belirten Arabalı, bu faktörlerin Vücut Kitle İndeksi’nde (VKİ) artışa neden olabileceğini kaydetti.

Dopamin salınımının hedonik yeme ile ilişkili olduğunu belirten Diyetisyen Arabalı, 'Aşırı lezzetli' bir şey yedikten sonra dopamin seviyesindeki artışın, tatlı tüketiminin ardından isteği artırabileceğini vurguladı. Stres hormonları gibi olumsuz duyguların yeme seçimlerini etkileyebileceğine de değinen Arabalı, bu durumların kişileri hedonik yiyecekler tüketmeye yönlendirebileceğini belirtti.

Hedonik beslenmenin belirli hormonlar tarafından etkilendiğini ifade eden Arabalı, ghrelin hormonunun hedonik gıdalardan sonra arttığını belirtti. Yemekten başka zevk kaynakları arayarak hedonik açlıkla başa çıkmanın önemine dikkat çeken Arabalı, yaşam tatmini eksik olduğunda yemek yeme isteğinin artabileceğini belirtti.

Klinik çalışmalara atıfta bulunan Arabalı, yaşam tatmininin artmasının, istenen yiyeceklerin tüketiminde azalma sağladığını vurguladı. Bu nedenle, zevk veren aktiviteleri ve olumlu deneyimleri aktif olarak desteklemenin önemli olduğunun altını çizdi.

'Dur, bırak, hisset' yöntemini uygulamanın, zevk alarak yemek yemenin sağlıklı bir beslenme önerisi olduğunu ifade eden Diyetisyen Arabalı, "Dengeli bir diyet gerektiren tüm yiyecekleri kısıtlarken, aşırı lezzetli yiyecekler hakkında düşünmenin isteği artırabileceğini unutmamalıyız" dedi.