Son rapor, 2030 yılına kadar iş gücü piyasasında yaşanacak dönüşümün mesleklerin yüzde 22’sini etkileyebileceğini ortaya koyuyor.

Dönüşüm sonucunda 170 milyon yeni iş rolü oluşturulacakken, 92 milyon rolün ortadan kalkması bekleniyor. Bu durum net olarak 78 milyonluk bir iş artışı sağlayacak.

Teknolojik ilerlemeler, demografik değişimler, jeoekonomik gerilimler ve ekonomik baskılar, dünya genelindeki sektörleri ve meslekleri yeniden şekillendiriyor.

2030 yılına kadar iş gücü piyasasını etkileyecek temel etkenler arasında:

- Yaşam maliyetlerindeki artış, iş gücü piyasasındaki dönüşümün başlıca sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor.

- İşverenlerin yarısı, artan maliyetlerin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor.

- Küresel enflasyondaki gerilemeye rağmen, fiyat baskıları ve yavaşlayan ekonomik büyümenin 2030 yılına kadar dünya genelinde 6 milyon işi ortadan kaldıracağı tahmin ediliyor.

2025 YILINDA EN GÖZDE MESLEKLER NELER?

Rapora göre, en çok rekabet görecek 5 meslek şöyle sıralandı:

1- Çiftlik işçileri, tarım işçileri

2- Hafif kamyon ve teslimat hizmetleri

3- Yazılım ve uygulama geliştiricileri

4- İnşaat çalışanları

5- Mağaza satış elemanları

2025 YILINDA GÖZDEN DÜŞECEK MESLEKLER NELER?

En az rekabet görecek 5 meslek ise şöyle belirlendi:

1- Kasiyerler ve bilet gişesi çalışanları

2- İdari ve yönetici asistanları

3- Bina bakım ve temizlik çalışanları

4- Malzeme kayıt ve stok işleri

5- Baskı işleri

YAPAY ZEKAYA YÖNELİM ARTIYOR

Yapay zeka, iş modellerini önemli ölçüde dönüştürüyor. Küresel ölçekte işverenlerin yarısı, yapay zekanın sunduğu yeni fırsatları değerlendirmek amacıyla faaliyetlerini yeniden konumlandırmayı planlıyor. Bu değişime yönelik en yaygın yaklaşım, çalışanların yeniden beceri kazanması veya yeteneklerini geliştirmesine yatırım yapmak. İşverenlerin yüzde 77’si bu yönde adım atacaklarını belirtiyor. Ancak, yüzde 41’i yapay zekanın otomatikleştireceği bazı görevler nedeniyle iş gücünde azalma olacağını öngörüyor. İşverenlerin neredeyse yarısı, yapay zekadan etkilenen çalışanları farklı departmanlara kaydırarak hem beceri açığını kapatmayı hem de teknolojik dönüşümün olumsuz etkilerini hafifletmeyi hedefliyor.

Rapid gelişen teknolojiler, iş dünyası liderleri, politika yapıcılar ve çalışanları iş birliğine zorluyor. Tüm paydaşlar, bir yandan iş gücünü bu değişimlere hazırlamaya çalışırken diğer yandan da sektörler ve ülkeler arasındaki potansiyel işsizlik sorunlarını önlemek için sorumluluk almalıdır.

Raporda, en çok talep görecek meslekler de sıralandı. Bu meslekler, veri çözümleyici ve veri bilimcileri, yapay zeka ve makine öğrenimi uzmanları, büyük veri uzmanları, dijital pazarlama ve strateji uzmanları ile proses otomasyon uzmanları olarak belirtiliyor.

Tüm meslek listesi şöyle:

- Veri Çözümleyici ve Veri Bilimcileri

- Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi Uzmanı

- Büyük Veri Uzmanı

- Dijital Pazarlama ve Strateji Uzmanı

- Proses Otomasyon Uzmanı

- İş Geliştirme Uzmanı

- Dijital Dönüşüm Uzmanı

- Bilgi Güvenliği Analisti

- Yazılım ve Uygulama Geliştiricileri

- Nesnelerin İnterneti (IoT) Uzmanı

- Proje Yöneticisi

- İşletme Hizmetleri ve Yönetim Müdürü

- Veritabanı ve Ağ Uzmanları

- Robotik Mühendisi

- Stratejik Danışman

- Yönetim ve Organizasyon Analistleri

- Fintech Mühendisi

- Mekanik ve Makine Tamircileri

- Organizasyonel Gelişim Uzmanları

- Risk Yönetimi Uzmanı

ANKETE 1000 ŞİRKET KATILDI

Dünya çapında 1.000’in üzerinde şirketin katılımıyla hazırlanan rapor, günümüzde iş dünyasının dönüşümünün önündeki en büyük engelin beceri açığı olduğunu gösteriyor.

İşverenlerin yüzde 63’ü, karşılaştıkları en önemli zorluğun beceri eksikliği olduğunu vurgularken, mevcut işlerde gerekli becerilerin yaklaşık yüzde 40’ının değişmesi bekleniyor.

Yapay zeka, büyük veri ve siber güvenlik alanlarındaki teknoloji becerilerinin talebi hızla artarken, yaratıcı düşünme, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik gibi insani beceriler de kritik önemini koruyacak. Hızla değişen iş piyasasında, her iki beceri türünü bir arada bulunduran bir birleşik beceri setinin giderek daha gerekli hale gelmesi bekleniyor.

YAPAY ZEKAYA VE ENERJİYE YÖNELİM ARTIYOR

Ön saflarda yer alan roller ile bakım ve eğitim gibi temel sektörlerin, 2030’a kadar en yüksek iş artışını yaşaması bekleniyor. Yapay zeka ve yenilenebilir enerji alanındaki gelişmeler de iş piyasasını yeniden şekillendiriyor ve teknoloji veya uzmanlık gerektiren birçok rolde talep artışı sağlıyor. Bununla birlikte, grafik tasarımcılar da dahil olmak üzere rutin bazı rollerin talebinde gerileme gözleniyor.

Raporda, “Üretken yapay zeka ve hızla değişen teknolojik ekosistem hem eşsiz fırsatlar sunuyor hem de ciddi riskler yaratarak sektorleri ve iş gücü piyasalarını dönüştürüyor,” görüşü hakim.

DÜNYANIN EN GÖZDE YETENEKLERİ HANGİLERİ OLACAK?

Raporda, 2030 yılında öne çıkacak beceriler de sıralandı:

1- Yapay zeka ve büyük veri

2- Siber güvenlik

3- Teknolojik okuryazarlık

4- Yaratıcı düşünme

5- Dayanıklılık ve esneklik

6- Merak ve yaşam boyu öğrenme

7- Liderlik ve sosyal etki

8- Yetkinlik yönetimi

9- Analitik düşünme

10- Çevresel sorumluluk

TARIM, KAMYON TAŞIMACILIĞI, İNŞAAT ÖNDE

Tarım işçileri, kuryeler ve inşaat işçileri gibi ön saflardaki roller, 2030 itibarıyla en büyük mutlak iş artışını yakalayacak. Nüfus eşilimleri ve temel sektörlerdeki artan taleple birlikte hem hemşirelik gibi bakım sektörü çalışanlarının hem de eğitim alanındaki profesyonellerin önemli bir büyüme ile karşılaşması bekleniyor. Yapay zeka, robotik ve özellikle yenilenebilir enerji ile çevre alanlarındaki gelişmelerin ise bu uzmanlıkları gerektiren rollere olan talebi artırması bekleniyor. Öte yandan, kasiyerler ve idari asistanlar gibi gerileme eğiliminde olan rollere, üretken yapay zekanın oluşturduğu dönüşüm nedeniyle grafik tasarımcıların da eklenmesi dikkat çekiyor.

NÜFUS YAŞLANIYOR, SAĞLIK ÖNE ÇIKIYOR

Demografik değişimler de iş gücü piyasasında önemli rol oynuyor. Yüksek gelirli ülkelerdeki yaşlanan nüfus, sağlık hizmetlerine olan talebi artırırken, düşük gelirli ülkelerdeki artan çalışma çağındaki nüfus, eğitim sektöründe büyümeyi tetikliyor. Tüm bu farklılıklar, yetenek yönetimi, eğitim ve mentorluk odaklı iş gücü stratejilerini zorunlu hale getiriyor.

Jeopolitik gerilimler ise işletmelerin yüzde 34’ü için en büyük endişe kaynağı durumunda. Ticaret kısıtlamaları ve endüstriyel politika değişimleri de birçok şirketin stratejilerini yeniden şekillendiriyor. Bazı şirketler, offshoring veya reshoring politikalarıyla konum değişikliğine gitmeyi planlıyor. Tüm bu gelişmeler, siber güvenlik gibi alanlardaki becerilere olan talebin daha da artmasını sağlayacak.

TÜRKİYE’NİN GÖZDE MESLEKLERİ NEDİR?

Genişleyen dijital erişimin, 2025-2030 döneminde Türkiye’de iş gücü piyasasında önemli değişimlere yol açması bekleniyor. Türkiye'de durum, ülkede faaliyet gösteren firmaların yapay zeka ve robotik gibi teknolojileri daha yoğun bir şekilde benimsemesinin önünü açacak.

Ayrıca Türkiye’deki şirketlerin yüzde 60’ı, enerji teknolojilerinin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor. Bu beklentiler, ülkede en hızlı büyümesi öngörülen iş rolleri listesinde de kendini gösteriyor: Robotik Mühendisleri, Yenilenebilir Enerji Mühendisleri ve Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları, önümüzdeki dönemde öne çıkması beklenen meslekler arasında yer alıyor.

İşverenler, Türkiye’de 2030 itibarıyla iş başında gereken becerilerin yüzde 44’ünün değişeceğini tahmin ediyor; bu oran, küresel ortalama olan yüzde 39’un üzerinde seyrediyor. Yapay zeka ve büyük veri, teknolojik okuryazarlık ile siber ağ ve güvenlik, ülkede en hızlı büyümesi beklenen beceriler olarak gösteriliyor. Bunun yanı sıra, çok dilli yetkinliklerin öneminin de küresel ortalamaya göre daha yüksek bir artış göstermesi dikkat çekiyor.