
Karanlık Enerji Evrim Geçiriyor: Evrenin Geleceği Yeniden Şekillenebilir!
2025-04-03
Yazar: Ayşe
Karanlık enerji, evrenin hızla genişlemesinden sorumlu olduğu düşünülen ve bilim dünyasının en büyük gizemlerinden biri olarak kabul edilen bir kuvvet. Ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde yürütülen dev bir gözlem projesinden gelen son veriler, bu gizemin çözülmeye başladığını gösteriyor. Karanlık enerjinin sabit değil, evrilen bir yapıya sahip olabileceği ihtimali, sadece kozmolojiyi değil, tüm fizik yasalarını kökten etkileyecek bir değişime işaret ediyor.
DESI Verileri Karanlık Enerjideki Değişimi Gözler Önüne Seriyor!
Karanlık enerji, evrenin %70’inden fazlasını oluşturan ancak doğası hâlâ bilinmeyen bir güç olarak tanımlanıyor. Texas Üniversitesi’nden fizik ve astrofizik profesörü Mustapha Ishak-Boushaki'nin öncülüğündeki araştırma, bu gizemli enerjinin aslında sabit olmayabileceğini ortaya koydu. Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI) adlı gözlem aracıyla yapılan çalışmalar sonucunda, 15 milyondan fazla galaksi ve kuasarın ışığı incelendi. Işık analizleri, karanlık enerjinin zamanla zayıflıyor olabileceğini ortaya koydu. Bu durum, bugüne kadar sabit kabul edilen "kozmolojik sabit" anlayışını sorgulatıyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi'nden astronomi profesörü David Weinberg, “Karanlık enerjinin keşfi zaten bilimsel hayatımın en büyük sürpriziydi. Şimdi elimizde, bu enerjinin evrildiğine dair en güçlü kanıtlar var” diyerek bulguların önemini vurguladı.
Evrenin 11 Milyar Yıllık Haritası
DESI teleskobu, Arizona’daki Kitt Peak Ulusal Gözlemevi’nde bulunan Nicholas U. Mayall 4 metrelik teleskobun üzerine yerleştirilmiş durumda. 5.000 fiber optik gözle aynı anda gökyüzünü tarayabilen bu cihaz, bugüne kadar evrenin 3 boyutlu en kapsamlı haritalarından birini oluşturdu. Işık yılları süren mesafeleri aşarak gelen veriler, gökyüzünün milyarlarca yıl önceki halini gözler önüne seriyor. Böylece bilim insanları, karanlık enerjinin evrenin genişlemesine nasıl yön verdiğini geçmişten günümüze takip edebiliyor.
DESI’nin bu eşi benzeri görülmemiş yeteneği sayesinde yapılan analizlerde, önceki verilerle uyumlu bir şekilde karanlık enerjinin etkisinin zamanla azaldığı gözlemlendi.
Evrenin Geleceği Değişebilir Mi?
İshak-Boushaki, karanlık enerjinin etkisinin zayıflamaya devam etmesi durumunda evrenin geleceğinin de bu doğrultuda şekillenebileceğini söylüyor. “Eğer bu evrim sürerse, evrenin genişlemesi yavaşlayabilir, hatta bazı modellerde tamamen durup çökme aşamasına geçebilir” diyen bilim insanı, bunun milyarlarca yıl sonra gerçekleşebilecek senaryolar olduğunu belirtiyor. Ohio Eyalet Üniversitesi’nden Paul Martini, “Karanlık enerjinin gerçekten evrildiğini net bir şekilde görebilirsek, bundan sonra ‘Nasıl evriliyor?’ ve ‘Fiziksel açıklaması nedir?’ sorularını sormamız gerekecek” diyerek bilim dünyasında yeni soruların kapısını aralıyor.
Sonuç olarak, bilim topluluğu karanlık enerji üzerindeki bu devrim niteliğindeki bulgular ile evrenin doğası hakkında daha fazla bilgi edinme yolunda büyük bir adım atmış durumda. Bu, kozmoloji alanında yeni ufuklar açabilecek bir gelişme olarak kaydediliyor ve muhtemelen bizi evrenin geleceğine dair daha fazla bilinmeyenle yüz yüze getiriyor!