Mahfi Hoca, Türkiye'nin Kriz Tanımını Yaptı!
2024-12-23
Yazar: Ali
Türkiye'nin önde gelen ekonomistlerinden Mahfi Efilmez, kendi blogunda yayımladığı 'Kriz ve Türkiye' başlıklı yazısında enflasyonu etkileyen çarpıcı bilgiler paylaştı.
Mahfi Hoca, Türkiye'deki ekonomik krizin enflasyondan kaynaklanmadığını belirterek, kriz koşullarını detaylı bir şekilde inceledi. Ekonomik krizin tanımını yaparken, sadece temel göstergelerdeki bozulmayı değil, aynı zamanda geleceğe ilişkin beklentilerin ne denli kötüleştiğini vurguladı.
Efilmez, krizin genel tanımını şu şekilde yaptı: "Ekonominin temel yapı taşları olan mal, hizmet, üretim, döviz fiyatları üzerinde yaşanan şiddetli dalgalanmalar kriz olarak kabul edilir. Ancak ben kriz tanımını daha geniş bir çerçevede yapıyorum: Ekonomik kriz, büyüme, işsizlik, enflasyon, faiz oranları gibi temel göstergelerin yanı sıra, geleceğe dair beklentilerin kötüleşmesi ve bu durumu bir süre devam etmesidir."
Ekonomideki kriz algısının ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğine değinen Efilmez, Türkiye'de kriz durumu görünmüyor dedi. Bunun sebebi ise Türkiye'nin büyüme oranlarının uluslararası standartlardan farklı değerlendirilmesidir. Örneğin, Türkiye için yüzde 5'lik bir büyüme oranı ideal kabul edilirken, bu oran ABD ya da Almanya için yüksek, Çin ve Hindistan için ise düşük bir büyüme oranı olarak değerlendirilmektedir.
Dikkat çekici bir diğer nokta ise, çift haneli enflasyonun Türkiye'de kriz olarak algılanmaması, fakat ABD ve Avrupa için tehditle eşdeğer sayılmasıdır. Bu durum, ekonomik krizin algılanmasında ülkelerin sosyo-kültürel dinamiklerinin önemli rol oynadığını göstermektedir.
Son 20 yılda Türkiye’nin enflasyon ve büyüme oranlarına göz attığımızda, 2004 ile 2017 yılları arasında Türkiye’nin normal kabul ettiği bir büyüme ve enflasyon ortamında olduğu görülüyor. Ancak 2008 küresel krizi sonrası Türkiye, stagflasyona girerken, 2019'da yeniden stagflasyon yaşadı ve 2021 yılı itibarıyla yüksek enflasyon oranlarıyla karşı karşıya kaldı.
Bugün, Türkiye’nin 12 aylık enflasyonu Kasım itibarıyla %47,09 seviyesinde. Gelişmiş ekonomiler açısından bu oran, kriz işareti olarak değerlendirilirken, Türkiye'de bu durumun kriz olarak görülmemesi dikkat çekiyor. Mahfi Efilmez, büyüme oranlarının düşmesi halinde işten çıkarmaların başlayacağını ve işsizlik oranının artacağını belirtiyor.
Küresel ekonomik belirsizliklerin artması ve enflasyonist baskıların devam etmesi, Türkiye’nin önünde önemli bir sorun olarak duruyor. Bu bağlamda, ekonomideki gelişmeleri dikkatle izlemek büyük önem taşıyor.