Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, yapılan şakaların insan psikolojisi üzerinde derin etkileri olduğunu vurguladı. Özellikle bazı şakaların, sosyal bağları güçlendirmek yerine, çocuklarda akran zorbalığına yol açtığını belirtiyor.

Her yıl 1 Nisan'da kutlanan "şaka günü", toplumsal bir gelenek haline gelmiş durumda. Bu gün, birçok kişi ve kurum, dikkat çekmek veya gülümsemek amacıyla şakalar yapıyor. Ancak Tarhan, bu tür şakaların olumlu ya da olumsuz etkilerinin derin olduğunu ifade etti.

Olumlu şakaların, stres hormonunu azalttığı ve mutluluk hormonu olan endorfinin salgılanmasına katkıda bulunduğunu söyleyen Tarhan, olumsuz şakaların, stres ve öfke hormonlarının artışına sebep olabileceğini belirtti. Mizahın, insan ruh hali üzerindeki etkilerini anlattı ve mizahın, yerinde ve doğru yapıldığında büyük duyguları ifade edebileceğini vurguladı.

Nazım Mektebi'ne ve Anadolu kültürüne de değinen Tarhan, Nasreddin Hoca'nın örneklerini vererek, mizahın toplumlarda stres azaltıcı bir teknik olarak kullanılabileceğini ifade etti. Mizah, insanların ruh halini etkileyerek sosyal bağları kuvvetlendirebilir. Ancak yapılacak şakaların dikkatli bir şekilde seçilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Tarhan, masum görünen bir şakanın bile bir çocuğun özgüvenini kırabileceğini söyledi. Bu bağlamda, bir çocuğa hayvan ismi verip alay edilmesi durumunun psikolojik travmalara yol açabileceğini belirtirken, okullarda bu tür davranışların akran zorbalığı olarak tanımlandığını ekledi.

Aynı zamanda, yersiz şakaların bir anlık gülümseme yaratsa da, insan üzerinde yıkıcı etkiler bırakabileceğini belirten Tarhan, bu tür eylemlerden kaçınılması gerektiğini savundu.

Eğlenceli ve hikmetli şakaların, zor zamanlarda insanların iyi hissetmesini sağlamak için kullanılabileceğini vurgulayan Tarhan, mizahın sosyal ortamlarda iletişim biçimi haline geldiğini ifade etti. Profesyonel ortamlarda bile mizahın organizasyonlarda sorun çözümünde yardımcı olabileceğini söyleyen Tarhan, mizahın dikkatin dağılmasına, insanların ruh halinin düzelmesine ve moral bulmalarına yardımcı olabileceğini belirtti.

Mizahın sağlıklı bir iletişim aracı olması gerektiğini söyleyen Tarhan, bu alanda literatürde "M vitamini" teriminin kullanımını da örnek gösterdi. Tarhan, toplumda sevgi ve saygıyı artıracak, gülümseten ve umut aşılayan şakaların teşvik edilmesi gerektiğini, Türkiye'nin buna büyük ihtiyacı olduğunu sözlerine ekledi.