Dünya

Netanyahu ve Hamas Liderine Açılan Tutuklama Emri: Ne Anlama Geliyor?

2024-11-21

Yazar: Fatma

Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas lideri Muhammed Deyf hakkında tutuklama emri çıkardığını duyurdu. Bu tutuklama emirlerinin gerekçesi, bu üç kişinin savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar kapsamında "cezai sorumluluk" taşıdığına dair yeterli delillerin bulunması olarak açıklandı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin açıklamalarında, Netanyahu ve Gallant'ın tutuklama emri ile ilgili olarak, İsrail’in mahkemenin yargı yetkisini kabul etmediği de vurgulandı. İsrail, ICC'nin kuruluş belgesi olan Roma Statüsü'ne taraf değil. Bu durum, uluslararası alanda tartışmalara yol açabilir.

Temmuz ayında, İsrail, Hamas’ın askeri kanadı İzzedin El-Kassam Tugaylarının komutanı Muhammed Deyf’in bir hava saldırısında öldürüldüğünü iddia etmişti. Ancak Hamas, Deyf'in ölümü ile ilgili iddiaları yalanlamış durumda.

ICC, Deyf hakkında tutuklama emri çıkarılmasına karar vermeden önce, Deyf’in ölüp ölmediğine dair bilgi almak için İsrailli ve Filistinli makamlardan bilgi edinmiş. Açıklamada, “Deyf’in öldüğüne veya hayatta olduğuna dair kesin bilgiye ulaşılamadığı” ifade edildi. Bu nedenle Deyf hakkında tutuklama emri çıkarma kararı alındı.

ICC Başsavcısı Kerim Han, Mayıs ayında Netanyahu, Gallant ve Deyf ile eski Hamas liderleri İsmail Haniye ve Yahya Sinvar hakkında tutuklama emirlerinin çıkarılması için başvuruda bulunmuştu. Ancak Haniye ve Sinvar’ın ölüm haberlerinin ardından, ICC isimlerini dosyadan çıkarmıştı.

Haniye’nin Temmuz ayında İran’ın başkenti Tahran’da bir suikast sonucu öldürüldüğü, Sinvar’ın ise Ekim ayında Gazze’deki çatışma sırasında yaşamını yitirdiği bildirilmişti.

Askeri ve siyasi çekişmelerin hâkim olduğu bu dönemde, ICC’nin bu tutuklama kararlarını alması, uluslararası ilişkilerde önemli bir etki yaratabilir. Eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıcı Rıza Türmen, ICC’nin bu kararını değerlendirirken, tutuklama emri ile birlikte ICC’ye taraf olan ülkelerin, söz konusu liderlerin topraklarına ayak basmaları durumunda gözaltına alma yükümlülüğünde olduklarını belirtti.

Türmen, uluslararası ilişkiler açısından Netanyahu, Gallant ve Deyf’in seyahatlerinin zorlaşabileceğini ve bu durumun uluslararası gündemde önemli bir yer tutabileceğine dikkat çekti. Ayrıca, duruşma öncesinde mahkemenin tutuklama kararını verirken yeterli delil bulundurduğunu ve bu kişilerin cezai sorumluluk taşıdığı tespitini yaptığına vurgu yapıldı.

Sonuç olarak, bu gelişmeler, Ortadoğu’daki siyasi fırtınanın daha da derinleşmesine ve özellikle İsrail ile Hamas arasında devam eden çatışmaların tırmanmasına neden olabilir. Uluslararası toplum, bu tutuklama emirlerinin ardından meydana gelecek gelişmeleri ve olası uluslararası müdahaleleri dikkatle izleyecektir.