Nobel ödüllü Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, 17 Şubat 2022'de beyin kanseri konusundaki araştırmalarının "heyecan verici keşif" olarak nitelendirildiğini duyurmuştu. Sancar, o zamandan beri laboratuvarında kapsamlı çalışmalara devam etti ve fareler üzerinde gerçekleştirilen deneylerin ardından önemli açıklamalarda bulundu.

Sancar, hücrelerin hasarlı DNA’yı onararak genetik bilgiyi nasıl koruduklarını moleküler düzeyde haritalayan çalışmasıyla biliniyor. Nobel Ödülü aldığı konunun üzerinden on yıl geçtiğini belirten Sancar, elde edilen bilgi birikimi ile farklı alanlarda da araştırmalar yürüttüğünü aktardı.

Moleküler biyolojide sıklıkla kullanılan EdU molekülü, hücre kültüründe hem normal hem de kanser hücrelerini öldürdüğü bilim dünyasında kabul edilmiş bir gerçek. Ancak, nikah geçmiş yıllarda yapılan çalışmaların yeterince ilerlemediğinin altını çizen Sancar, bu buluşun yenilikçi yanlarını vurguladı.

"Kan-Beyin Bariyerini Aşıyor!"

Beyin tümörlerinin ölüm nedenleri arasında 10'uncu sırada yer aldığını ifade eden Sancar, mevcut kanser tedavilerinin 'kan-beyin' bariyerini geçemediğini belirtti. Özellikle kanserli hastalarda yaygın olarak kullanılan Cisplatin adlı ilacın bu bariyeri geçemediğini vurgularken, EdU molekülünün beyne sorunsuz bir şekilde girebildiğini ifade etti.

Sancar, "Keşfettiğimiz bileşen, beyne kolaylıkla ulaşabiliyor ve kanser hücresini öldürüyor," diyerek yeni buluşun potansiyelini gözler önüne serdi.

Fare deneylerinde EdU'nun etkili olduğuna dikkat çeken Sancar, mevcut ilaçların başlangıçta daha iyi bir etki gösterdiğini belirtse de, 30-40 gün sonra EdU'nun sonuçlarının yüzde 25’lik bir artış sağladığını aktardı. Ayrıca, mevcut tedavi yöntemleriyle birleştirildiğinde sonuçların daha da iyileştiğini kaydetti.

"İki Yıl Sürecek İnsan Denemeleri"

EdU'nun toksisitesi ve hızlı bölünen hücreler üzerindeki etkilerini değerlendirerek, beyin kanseri tedavisinde kullanılabilirliğinin üzerinde durduklarını belirten Sancar, şunları söyledi:

"EdU'nun özellikleri, onu etkili bir beyin kanseri ilacının temeli haline getirebilir. Bu molekül, hızla bölünen kanserli hücreleri öldürürken, bölünmeyen sağlıklı hücreleri koruyabiliyor. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda başarılı bir şekilde etkisini gösterdi. İnsanlarda kullanılabilmesi için ise iki yıl boyunca klinik deneylerde yan etkilerini araştırmamız gerekecek."

Ayrıca, Sancar, DNA onarımına yönelik bu yeni yöntemin Türkiye'de de uygulanabilmesi için çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti.

Beyin Kanseri Nedir?

Beyin kanseri, beyin dokusunda kontrolsüz hücre büyümesi olarak tanımlanır. İyi huylu tümörler bile kafa içinde kapalı bir alanda yer aldıkları için tehlikeli olabilir.

Semptomlar genelde kafa içi basınç artışına bağlı olarak ortaya çıkar. Baş ağrısı, bulantı, kusma, epilepsi nöbetleri gibi belirtiler görülebilir. Beyin tümörlerinin tedavi süreci zor ve karmaşık bir süreçtir. Bu nedenle Sancar ve ekibinin buluşu, beyin kanseri ile mücadelede büyük bir umut ışığı olarak değerlendiriliyor.

Aziz Sancar'ın araştırmaları, beyin kanseri tedavisinde devrim yaratma potansiyeline sahip ve bu alandaki gelişmeler, dünya genelinde dikkatle takip ediliyor.