Klamath Nehri, ABD'nin Oregon ve Kuzey Kaliforniya eyaletlerinden geçerek Pasifik Okyanusu'na dökülen önemli bir su yoludur. 20. yüzyılın başında inşa edilen hidroelektrik barajlar, bu nehri salmonlar ve diğer göç eden balık türleri için erişilemez hale getirmişti. Ancak 2024 yılında bu barajların kaldırılmasıyla, tam bir asır sonra salmonlar Klamath Nehri'ne geri döndü.

TARIHİ BİR BAŞARIYLA KARŞI KARŞIYA

Oregon Balık ve Yaban Hayatı Departmanı, Ekim ayında Klamath Havzası’nda 1912’den bu yana ilk kez göç eden bir Chinook salmonunu tespit etti. Bu gelişme, bölgedeki yerli topluluklar için büyük bir zafer anlamına geliyor. Yüzyıllardır "salmon insanlar" olarak bilinen Yurok ve Karuk kabileleri, salmonların geri dönüşü için uzun bir süre mücadele ettiler. Ağustos ayında tamamlanan dört barajın yıkımı, toplamda 644 kilometrelik bir nehir hattını yeniden açtı.

DOĞA KENDİNİ YENİLEME GÜCÜNE SAHİP

Barajlar nedeniyle balık göçü engellenmiş, su kalitesi düşmüş ve salmon popülasyonları %90’dan fazla azalmıştı. Ancak barajların kaldırılmasıyla, sadece birkaç ay içinde Chinook salmonları ve diğer türlerin Klamath Nehri’nde yeniden yaşamaya başladığı gözlemlendi. Yurok Kabilesi'nden Barry McCovey, bu gelişmeyi "nehir kendini iyileştiriyor" sözleriyle özetledi.

YERLİ TOPLULUKLARIN GELECEĞİNE ETKİ

Barajların kaldırılması, ABD tarihindeki en büyük baraj kaldırma projesi olarak kayıtlara geçti. Bu süreç, yalnızca doğal yaşamı değil, aynı zamanda yerli halkların kültürel ve ekonomik geleceğini de şekillendiriyor. Yurok kabilesinden mühendis Brook Thompson, "Salmonların dönüşü, düğünler ve doğumlar kadar büyük bir sevinç kaynağı oldu" ifadelerini kullandı.

Kabileler, salmonların döndüğü nehir kenarında geleneksel festivaller düzenlemeyi ve sürdürülebilir bir balıkçılık ekosistemi oluşturmayı hedefliyor. Ayrıca, dört rezervuarın boşalmasıyla ortaya çıkan 890 hektarlık araziyi yeniden doğaya kazandırmak için çalışmalar yürütülüyor.

UMUT VERİCİ BİR GELECEK!

Somonların Klamath Nehri’ne dönüşü, sadece bölge halkı için değil, doğal kaynak yönetimi ve çevre restorasyonu adına da örnek teşkil ediyor. Bu başarı, doğanın iyileşme gücünü bir kez daha gözler önüne sererken, yerli halkların haklarını savunma mücadelesine de yeni bir umut ışığı oldu. Uzmanlar, restorasyon çalışmalarının sadece balık popülasyonunu değil, tüm ekosistemi olumlu yönde etkileyeceğine inanıyor. Bu güzel gelişme, doğa ve insan ilişkisini güçlendirerek, yerli halkların kültürel mirasıyla da birleşiyor.