Yüksek faiz ortamında stok tutmanın giderek zorlaştığı bu günlerde, birçok sektörün firmaları, stoklarını eritme telaşına girmiş durumda. Gıda, demir-çelik ve daha birçok alanda firmalar, ürün fiyatlarının artışını beklerken, tam tersine fiyatların düştüğünü fark ediyor. Özellikle nakde dönme çabası içindeki firmalar, eldeki malları tüketmek için fiyatları düşürmek zorunda kalıyor.

Bu durumun etkileri, Türkiye ekonomisinin büyüme rakamlarına da yansıdı. Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde %5,3, ikinci çeyreğinde ise %2,5 büyüdü ancak stoklar daralmaya başladı. İlk çeyrekte %4,4, ikinci çeyrekde %0,2’lik bir daralma görüldü. Stoklardaki bu daralma, şirketlerin üretim yapmadığının ve ürünlerin stoktan yenilendiğinin bir göstergesi.

Eksim Holding Gıda Grubu Başkanı Ahmet Demir, yüksek faizlerin stok maliyetlerini artıran bir etken olduğuna dikkat çekerek, "Stok maliyeti, ürün fiyatlarının üzerinde olduğunda düşük stok tutmaya yöneliniyor. Şu anki konjonktürde, nakdin değeri arttıkça, fiyat artışları yavaşlıyor ve firmalar nakde dönme hızını artırıyor. Sanayicinin kar marjının bu kadar düşük olmasının sorunlu olduğunu görüyoruz" dedi.

İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı ise firmaların stok erittiğini ve bunun emtia fiyatlarını da olumsuz etkilediğini belirtti. "İhracatçı ya da sanayici, elindeki stoğun enflasyon ile beraber artmayacağını bildiğinden dolayı nakde dönüşecek. Stoklar enflasyona paralel artıyorsa, stok yapma eğilimi de artabilir; ama şu anda fiyatlamalarda bir yükseliş görünmüyorsa mevcut stoğu eritme eğilimi artar" ifadelerini kullandı. Taycı, finansmana erişimdeki sıkıntılara da dikkat çekti.

Son olarak, İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, 2024 itibarıyla stok eriteme çabalarının arttığını vurgulayarak, "Yüksek faizler nedeniyle firmalar stoklarını minimumda tutmaya çalışıyor. Rafta bekleyen mallar ciddi anlamda faiz gideri oluşturuyor ve iç piyasada neredeyse 9 aydır zam yapılmıyor. Talep düşüklüğü üretimi de yavaşlatıyor," açıklamasında bulundu.

Ekonomide bu dalgalanmalar sürerken, firmaların yaşadığı bu dönüşüm sonuçlarıyla birlikte, önümüzdeki günlerde piyasada başka sürprizlerin de kapıda olacağı tahmin ediliyor. Uzmanlar, iş dünyasını etkileyen bu dev dalgalanmaların dikkatle izlenmesi gerektiği konusunda uyarıyor.