Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), reeskont kredileri uygulamasında önemli bir değişikliğe giderek, net ihracatçılık koşulu yerine, katma değerli ihracatı ön planda tutan firmaların skorlanmasına dayanan yeni bir modele geçti. Bu adım, Türkiye'nin ihracat potansiyelini artırmayı ve uluslararası piyasalarda rekabet gücünü desteklemeyi hedefliyor.

Yeni veri temelli ve analitik yapıya sahip modelde, firmaların net ihracatçılık durumlarının yanı sıra, ihraç edilen ürünlerin türleri, destinasyon çeşitliliği ve teknolojik düzeyi de dikkate alınacak. Ayrıca, firma ölçeği gibi değişkenler farklı ağırlıklarla hesaplamalara dahil edilerek her bir firma için bir ihracatçı skoru belirlenecek. Böylelikle, daha yüksek katma değerli ürünler üreten firmalar, kredi imkanlarından daha fazla faydalanacak.

Firmaların bu yeni uygulamaya uyum sağlamaları için, TCMB tarafından 3 aylık bir geçiş süreci öngörüldü. Uygulama, 13 Ocak 2025 tarihinde başlayacak. Özellikle düşük ihracat skoruna sahip firmalar, 2025 yılı sonuna kadar vadesi gelecek reeskont kredilerini yenileyebilme hakkına sahip olacak. Bu durum, firmalara finansman planlamalarını yapabilme konusunda önemli bir avantaj sunacak.

Yetkililer, bu yeni modelle birlikte ihracatın artırılması ve Türkiye'nin ekonomik büyümesine katkı sağlanacağına dair umutlu. Ancak, firmaların bu yeni koşullara uyum sağlamalarının kritik olduğunu vurguluyorlar. İhracat baskısının artması, firmaların rekabet şartlarını zorlaştırabilir ancak kaliteli üretim ve inovasyona yönelmeleri durumunda bu sürecin faydalı olacağı düşünülüyor.

Son olarak, uzmanlar, Türkiye'nin ihracat pazarında daha kaliteli ve katma değerli ürünlerle yer alması gerektiğini ve bu modelin bu yöndeki ilk adımlardan biri olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.