Dünyada Trump etkisi: Donald Trump'ın ikinci kez göreve dönmesi sonrasında uygulamaya koyduğu yeni gümrük tarifeleri küresel piyasalarda büyük bir kaos yaratmış durumda. Geçtiğimiz hafta açıklanan tarifeler, dünya genelinde özellikle teknoloji sektöründe ciddi tartışmalara yol açtı. Ülkeler gümrük tarifelerinin sonuçlarını tartışırken, en çok merak edilen konu bu durumun son kullanıcıya nasıl yansıyacağıydı.

Yeni düzenlemenin Türkiye'deki teknoloji ve bilişim sektörünü nasıl etkileyeceğini değerlendirmek amacıyla Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden Prof. Dr. Ali Murat Kırık ile görüştük. Prof. Dr. Kırık, Trump’ın yeni tarifelerinin yalnızca Amerika'yı değil, ülkemizdeki teknoloji firmalarını da derinden etkileyeceğini belirtiyor.

"GÜMRÜK TARİFELERİ MALİYET ARTAN TARAFINDAN CİDDİ BİR ETKİ YAPACAK"

Kırık, "Bu tarifeler, özellikle üretim süreçlerini Çin gibi ülkelerde sürdüren teknoloji şirketleri için tedarik zincirinde zorluklar yaratacaktır. Dolayısıyla, üretim maliyetleri artacak ve bu artışlar doğrudan son tüketiciye yansıyacak. Bu durum, sektördeki yatırımların yavaşlamasına ve inovasyon faaliyetlerinin gerilemesine de neden olabilir" açıklamasında bulundu.

"ÜRETİM MALİYETLERİ YÜKSELECEK, KÂR ORANLARI DÜŞECEK"

Yeni gümrük tarifelerinin en yoğun etkileyeceği şirketlerin başında Apple, Dell ve HP gibi donanım üreticileri gelmekte. Bu firmaların büyük kısmının üretimini Asya'da yaptığını vurgulayan Prof. Dr. Kırık, "Tarifeler nedeniyle maliyetler yükselecek, dolayısıyla kâr oranları da daralacak. Bu durum firmaların iş yapma biçimlerini gözden geçirmesine yol açabilir" dedi.

"SOSYAL MEDYA ŞİRKETLERİ DOLAYLI OLARAK ETKİLENECEK"

Sosyal medya şirketleri, fiziksel ürün satışı yapmadıkları için doğrudan etkilenmeyecek gibi görünse de, Prof. Dr. Kırık'a göre, bu şirketler sunucu altyapıları ve donanım yatırımları açısından alternatif zorluklarla karşılaşacaklar. Artan maliyetlerden dolayı reklam verenlerin dijital reklam harcamalarını kısması da sosyal medya şirketlerinin gelirlerini dolaylı yoldan olumsuz etkileyebilir.

"TÜRKİYE'DEKİ TEKNOLOJİ FİRMALARI NASIL ETKİLENECEK?"

Türkiye'deki teknoloji şirketlerinin durumunu değerlendiren Kırık, "ABD merkezli firmalardan ürün tedarik eden yerli şirketler, artan gümrük tarifelerinden olumsuz etkilenecektir. Yükselen ithalat maliyetleri, distribütörler ve bayilere yansıyacak, bu da yerel fiyatların artmasına neden olacak. Sonuç olarak, tüketiciler daha yüksek fiyatlarla karşılaşacak" dedi.

"FİYAT ARTIŞLARI KAÇINILMAZ OLACAK"

Trump'ın yeni gümrük tarifeleri Türkiye'deki teknoloji ürünlerine etkisi sorulduğunda Prof. Dr. Kırık, "Kesinlikle fiyatlar artacak. Özellikle ithal edilen cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar ve tabletlerin fiyatlarında büyük artışlar kaçınılmaz olacak. Bu da tüketicileri daha pahalı ürünlerle yüz yüze getirecek ve ikinci el piyasasının büyümesine neden olabilir" açıklamasında bulundu.

"iPHONE'LAR DAHA DA PAHALANACAK"

Apple gibi büyük teknoloji firmalarının artan maliyetleri tüketiciye yansıtmasından çekinmeyeceğini belirten Kırık, "Çin'de üretilen iPhone'ların maliyetinin artması, bu ürünlerin fiyatlarının Türkiye'de de yükselmesine yol açacak" diyerek endişeleri dile getirdi. Döviz kuru etkisiyle zaten yüksek fiyatlı ürünlerin satıldığı Türkiye'de, iPhone'ların daha da pahalanması kaçınılmaz gözükmektedir.