Amerikan Kanser Derneği (ACS), 2025 yılına dair kanser eğilimleri ve sağlık istatistiklerini içeren yıllık raporunu yayımladı. Raporda, son yıllarda kanser kaynaklı ölüm oranlarında önemli bir düşüş yaşandığı ancak bazı endişe verici sağlık trendlerinin de gün yüzüne çıktığı belirtildi.

1991-2022 yılları arasındaki veriler, kanser kaynaklı ölüm oranlarının %34 oranında azaldığını gösteriyor. Bu iyileşmenin sebepleri arasında erken teşhis, sigara kullanımındaki azalma ve tedavi yöntemlerindeki gelişmeler yer alıyor. Ancak uzmanlar, bazı kanser türlerinin gençlerde artış gösterdiğini, aynı zamanda toplumlar arasında sağlık eşitsizliklerinin devam ettiğini vurguluyor.

GENÇLER ARASINDA KANSER VAKALARI ARTMAKTADIR

Rapor, genç bireylerde kanser vakalarının sürekli arttığını ve bunun daha da derinlemesine bir soruna dönüşebileceği uyarısını yapıyor. Özellikle 15-19 yaş arasındaki ergenlerde, kanser görülme sıklığı her yıl %0.7 oranında artıyor.

Kanser, çocuklar ve gençler için önde gelen ölüm nedenlerinden biri olmaya devam ederken, en yaygın türler arasında lösemi, beyin kanseri ve lenfoma öne çıkıyor. 2025 yılında 14 yaş altı 9 bin 550 çocuğun ve 15-19 yaş aralığındaki 5 bin 140 gencin kanser teşhisi alması bekleniyor. Bunun sonucunda ise 1050 çocuğun ve 600 gencin kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor.

NYU Langone Perlmutter Kanser Merkezi'nden Dr. Paul Oberstein, genç yetişkinlerde pankreas ve kolon kanseri gibi gastrointestinal kanserlerin sıklığının arttığını belirtmektedir. Dr. Oberstein, beslenme alışkanlıkları, çevresel faktörler ve mikroplastiklere maruz kalmanın bu artışı tetikliyor olabileceğini ancak kesin bir açıklama bulunmadığını ifade ediyor.

RAHİM AĞZI KANSERİ: ÖNLENEBİLİR OLMAŞINA RAĞMEN BÜYÜK BİR TEHDİT

Raporda dikkat çeken bir diğer konu ise rahim ağzı kanserinin yaygınlığıdır. Rahim ağzı kanseri, tespit edilebilen ve önlenebilen nadir kanser türlerinden biri olmasına rağmen, hâlâ binlerce kadının risk altında olduğu vurgulanmaktadır. ACS, tarama uygulamalarının yaygınlaşması ile birlikte 1970’lerin ortalarından 2000’lere kadar rahim ağzı kanseri vakalarının azaldığını ancak bu azalma oranının son yıllarda sabit kaldığını belirtmektedir.

Dr. Jessica Shepherd, 2025 yılında yaklaşık 13 bin kadına rahim ağzı kanseri teşhisi konulacağını ve 4 bin kadının bu hastalıktan öleceğini tahmin ediyor. HPV (insan papilloma virüsü) enfeksiyonunun başlıca neden olduğu rahim ağzı kanseri, doğru tarama ve erken teşhisle büyük ölçüde önlenebilir.

GASTROİNTESİNAL KANSERLERDE DURUM KÖTÜLEŞİYOR

Son olarak, gastrointestinal (GI) kanserlerin, özellikle pankreas, karaciğer ve kolorektal kanserlerin artışı raporda dikkat çeken bir diğer olumsuz trendi oluşturuyor. ACS, 2012-2021 yılları arasında 50 yaşın altındaki bireylerde kolorektal kanser vakalarının her yıl %2.4 oranında arttığını bildirdi.

Pankreas kanseri ise özellikle zorlayıcı bir alan olarak öne çıkıyor. Pankreas kanserine bağlı ölüm oranı her yıl %1 oranında artmaya devam ederken, bu hastalığın tedavisindeki ilerlemelerin diğer kanser türlerine kıyasla oldukça geride kaldığı ifade ediliyor. 2025 yılında ABD’de yaklaşık 67 bin 440 yeni pankreas kanseri vakası teşhis edilmesi ve 51 bin 980 kişinin bu hastalıktan ölmesi bekleniyor.

Uzmanlar, erken teşhis ve tedavi konularındaki ilerlemelere rağmen, pankreas ve mide kanserlerinin genellikle kötü sonuçlar doğurduğunu belirtiyor. Kolorektal kanserin erken teşhisinin ölüm oranlarını büyük ölçüde azaltabileceğini söyleyen uzmanlar, mide kanseri ve pankreas kanserinde erken teşhisin önemli farklar yaratabileceğini ifade ediyor.

Bu rapor, toplum sağlığı açısından kritik bir dönemeçte olduğumuzu ve sağlık politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Gelişmekte olan kanser eğilimleri, hem bireyler hem de sağlık sistemleri için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Unutmayın, erken teşhis hayatta kalma şansınızı artırıyor!