
Yıllık 5,7 Milyon Ölüm: Hava Kirliliği Gerçekten Bu Kadar Tehlikeli Mi?
2025-03-28
Yazar: Yusuf
Dünya Bankası, "Yaşanabilir Bir Gezegende Temiz Havaya Erişimin Hızlandırılması" başlıklı önemli bir raporunu yayımladı. Rapor, hava kirliliğinin dünya genelinde her yıl yaklaşık 5,7 milyon insanın ölümüne neden olduğunu vurguluyor.
Ölümlerin yüzde 95'inin düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geldiği belirtilen rapor, hava kirliliğinin sağlık üzerindeki zararlarının yanı sıra verimlilik kayıpları ve azalan yaşam süresi nedeniyle küresel gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) üzerinde yaklaşık yüzde 5 oranında ekonomik kayba yol açtığını ifade ediyor.
Daha dikkat çekici bir konu ise, hava kirliliğinin etkilerine karşı alınacak politika eylemleri ile 2040 yılına kadar tehlikeli seviyede yüksek hava kirliliğine maruz kalan insan sayısının yarı yarıya azaltılabileceği. Küresel ölçekte dış ortam hava kirliliğinin büyük kısmının insan faaliyetlerinden kaynaklandığına dikkat çekilirken, tarım, kentsel gelişim, ulaşım ve sanayi gibi alanlardaki politika değişikliklerinin, havada sağlığa zararlı partikül maddelerin azaltılmasında etkili olabileceği ifade ediliyor.
Dünya Bankası, hava kirliliğini azaltırken enerji bağımsızlığını destekleyen veya emisyonları azaltan önlemlerle birden fazla hedefi aynı anda gerçekleştiren politikaların, bu soruna maliyet etkin çözümler sunabileceğini vurguluyor. Ayrıca, entegre kirletici yönetimi politikalarının ekonomik faydalarının 2040 yılına kadar 2,4 trilyon dolara kadar çıkabileceği öngörülüyor.
Uzmanlar, hava kirliliğinin sadece sağlık dostu bir yaşam alanı yaratmanın önünde bir engel olmadığını, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmayı da zorlaştırdığını belirtiyor. Hava kalitesinin iyileştirilmesi için alınacak önlemler, yalnızca günümüzdeki bireylerin sağlığını korumakla kalmayacak, aynı zamanda gelecek nesiller için de yaşanabilir bir çevre oluşturacak.
Birçok ülke, bu konuda adımlar atmaya başladı. Örneğin, Avrupa Birliği ülkeleri, karbonsuzlaşmayı teşvik eden yasalar çıkararak, aynı zamanda kirliliği düşürmeyi amaçlıyor. Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri göz önüne alındığında, bu stratejilerin uygulanması gitgide daha da önemlidir.