Podczas ostatnich rozmów, komisarz Andrius Kubilius ujawnił, że Unia Europejska rozważa plan wydatku 100 miliardów euro na zbrojenia w nadchodzącym siedmioletnim budżecie. Kubilius określił tę koncepcję jako „ambitną”, która wymaga jednak istotnej reinterpretacji wielu dotychczasowych założeń. W obecnym budżecie wynoszącym 1 bilion euro, wydatki na zbrojenia sięgają jedynie 10 miliardów euro.

Nowe zagrożenia dla UE

Nowo powołany komisarz objął stanowisko w odpowiedzi na rosnące zagrożenia w Europie, w szczególności spowodowane sytuacją na Ukrainie oraz rosnącym rosyjskim neoimperializmem. W wywiadzie dla Politico Kubilius podkreślił, że jeśli Unia nie zareaguje na obecny kryzys, ryzyko rosyjskiej militarnej agresji przeciwko krajom członkowskim UE wzrośnie. „Musimy być gotowi na możliwość rosyjskiej agresji, a obecne działania są niewystarczające” – zaznaczył.

Współpraca z USA

Zwracając uwagę na wojnę kognitywną oraz działania poniżej progu konfliktu zbrojnego, Kubilius wyraził nadzieję na ścisłą współpracę z nową administracją USA w celu stworzenia skutecznego odstraszania przed autorytarnymi państwami, zwłaszcza z Rosją i Chinami na czołowej pozycji.

Niedobory w przemyśle zbrojeniowym

Sytuacja w Europie jest szczególnie niepokojąca, ponieważ przez ostatnie 30 lat zaniedbano rozwój przemysłu zbrojeniowego oraz zdolności obronnych. Obecne działania są wynikiem przespanej strategii, która nastąpiła po zakończeniu zimnej wojny. Europa musi pilnie zainwestować w modernizację swoich zdolności obronnych, co wiąże się wielomiliardowymi wydatkami.

Wyzwania finansowe

Kubilius przyznał, że organizacja takiego finansowania będzie ogromnym wyzwaniem, jednak przypomniał, że plany muszą przestać być jedynie teoretyczne, inaczej zagrożone będą państwa znajdujące się na wschodnich krańcach NATO. Pieniądze na zbrojenia miałyby pochodzić z różnych źródeł, takich jak sprzedaż obligacji, wsparcie inwestycji w sektorze obronnym i elastyczność w budżetach krajowych. Planowane jest wyłączenie wydatków na obronę z limitów, co umożliwiłoby szybsze reagowanie na kryzysy.

Elastyczność wydatków i współpraca

„W obliczu kryzysu musisz rozważyć, jak można zwiększyć elastyczność wydatków na istotne kwestie” – dodał Kubilius, który w tej sprawie rozmawiał z komisarzem ds. budżetu Piotrem Serafinem, podkreślając, że „obrona jest priorytetem”.

Koordynacja w przemyśle zbrojeniowym

Aby państwa członkowskie mogły skutecznie stawić czoła teraźniejszym wyzwaniom, niezbędna jest lepsza koordynacja między europejskimi producentami zbrojeniowymi. Inicjatywa European Defence Industry Programme może być krokiem naprzód, ale wciąż za małym w obliczu potrzeb. Pojawia się również kwestia, czy programy mogą obejmować zakupy od krajów spoza Europy, takich jak Korei Południowej czy USA.

Zakupy zagraniczne a rozwój krajowy

Kubilius opowiada się za elastycznymi rozwiązaniami, które najpierw będą rozwijały krajowe przemysły, przyznając jednocześnie, że w obliczu braku zdolności produkcyjnych nie można zrezygnować z zakupów zagranicznych, które pozostają jedyną alternatywą. „Zdecydowanie musimy rozważyć zakupy od Stanów Zjednoczonych lub innych partnerów” – stwierdził, dodając: „Kupując broń europejską, nie oznacza to, że zrezygnujemy z produktów, które są dla nas nieosiągalne lub produkowane w zbyt małych ilościach.”

Podsumowanie wyzwań UE

Unia Europejska stoi przed trudnym zadaniem: przekształcić te ambitne plany w rzeczywistość i zabezpieczyć przyszłość swoich obywateli w obliczu narastających zagrożeń.