W okolicach 44. roku życia ludzie zaczynają dostrzegać zmiany w biologicznych procesach, które są związane z chorobami układu sercowo-naczyniowego, zwłaszcza w metabolizmie lipidów, takich jak cholesterol. Równocześnie zmienia się metabolizm kofeiny i alkoholu, a procesy regeneracyjne stają się wolniejsze. Jeżeli nie podejmiemy działań, ten maraton przekształci się w bieg przez przeszkody, który prowadzić będzie do poważnych problemów zdrowotnych za dwie, trzy dekady. Po czterdziestce widoczne stają się rezultaty zaniedbań związanych z trybem życia, a po 60. roku życia zmienia się metabolizm węglowodanów oraz pogarsza funkcja nerek. Właśnie wtedy seniorzy zmagają się z postępującymi zaburzeniami układu odpornościowego. Tradycyjne przeziębienie może stać się dla nich poważnym zagrożeniem, a stulatkowie częściej umierają z powodu infekcji, które w młodszym wieku wydawałyby się błahe. To wszystko prowadzi do nieprzyjemnej niespodzianki: na emeryturze nasze zdrowie może nagle się pogarszać, a szybko postępujący rytm życia nie sprzyja zdrowemu stylowi życia.

Co jest szkodliwego w naszym stylu życia?

Dane pokazują, że w ciągu ostatnich 30 lat ilość kalorii spalanych w trakcie pracy spadła o 300-500 kalorii dziennie. Większość osób spędza długie godziny w biurze, siedząc za biurkiem. W ciągu ośmiu godzin pracy, lekarz, który się zajmuje pacjentami, może uzbierać zaledwie 2 tysiące kroków. Po pracy wiele osób nie ma ochoty na aktywność fizyczną – wiąże się to z brakiem energii. Przez to niedobór aktywności fizycznej obniża naszą zdolność do spalania kalorii, których jest zbyt wiele w naszej diecie bogatej w fruktozę. W Stanach Zjednoczonych między 1970 a 2010 rokiem spożycie syropu glukozowo-fruktozowego wzrosło o 1000%. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że nie jesteśmy genetycznie przystosowani do tak dużej ilości fruktozy, co negatywnie wpływa na organizm. Ostatecznym skutkiem tego braku ruchu i diety opartej na cukrze jest to, że statystyczny Polak boryka się z nadwagą lub otyłością.

Czy zgadza się Pan ze stwierdzeniem, że „siedzenie to nowe palenie”?

To stwierdzenie przyciąga uwagę, ale nadal palenie jest gorsze. Samo palenie zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych oraz różnych nowotworów. Brak ruchu jest poważnym czynnikiem ryzyka, ale nie jest jedynym.

Jakie są zalecenia dotyczące aktywności fizycznej?

Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne oraz WHO rekomendują 150 minut aktywności fizycznej tygodniowo. Lepiej jest, gdy jest to rozłożone równomiernie, ale nawet kumulacja w weekend może przynieść korzyści zdrowotne.

Jaki rodzaj sportu jest najlepszy?

Zróżnicowany. Potrzebujemy zarówno treningu cardio, jak bieganie czy jazda na rowerze, jak i treningu siłowego. Każdy powinien znaleźć taką aktywność, która sprawia mu przyjemność, ponieważ bez satysfakcji trudno o trwałe nawyki.

Co zrobić, by mobilizować się do regularności?

Można porównać to do inwestowania. Trenujemy nasze ciało długoterminowo, jak inwestujemy pieniądze. W wieku 35 lat zaczynamy tracić 6-8% tkanki mięśniowej co dekadę. Im wcześniej zaczniemy dbać o swoją aktywność, tym lepiej.

Niektórzy obawiają się, że intensywny trening przynosi kontuzję.

Adaptacja organizmu wymaga czasu, a kontuzje zwykle wynikają z nadmiernego obciążenia treningowego. Ważne jest, aby pamiętać o regeneracji po wysiłku.

Jak praca zawodowa wpływa na regenerację?

Praca na nocnych zmianach oraz brak snu wpływają na zdrowie, co prowadzi do zwiększonego ryzyka różnych chorób. Dlatego regularny sen jest kluczowy. Optymalna długość snu dla większości osób wynosi od 7 do 8 godzin.

Czy kawa może pomóc w dłuższym życiu?

Kawa, bogata w antyoksydanty, może zmniejszać ryzyko chorób serca oraz mieć korzystny wpływ na neurologię. Ważne jest, aby pić ją w odpowiednich porach, by nie zakłócać naturalnego rytmu organizmu.

Jak poradzić sobie ze stresem?

Należy stosować metody relaksacyjne, takie jak techniki oddechowe czy medytacja. Nawet 5-10 minut dbałości o oddech w ciągu dnia może przynieść korzyści.

Jaka dieta jest najlepsza dla długowieczności?

Nie ma jednej uniwersalnej diety, ale często polecana jest dieta śródziemnomorska. Kluczowa jest kaloryczność diety oraz słuchanie własnego ciała. Badania wykazują, że ograniczenie kaloryczności o 15% wpływa na długość życia.

Czy nowoczesna medycyna powinna być dostosowana indywidualnie?

Tak, testy genetyczne mogą dać wgląd w nasze predyspozycje, ale to, jak dbamy o zdrowie, ma kluczowe znaczenie. Poprawa jakości życia i zdrowia jest możliwa dzięki odpowiednim nawykom.

Jakie korzyści można uzyskać z tych zdrowych nawyków?

Zwiększenie długości życia w zdrowiu to cel, nie chodzi tylko o wydłużenie życia. Wprowadzenie zdrowych nawyków może zmniejszyć ryzyko chorób i skutków starzenia się.

Na zakończenie, dbanie o zdrowie to także troska o dobro wspólne. Mamy moc, aby wpłynąć na jakość życia nie tylko własnego, ale całego społeczeństwa.