Czy naprawdę powinniśmy obawiać się gruźlicy? Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), liczba zdiagnozowanych przypadków gruźlicy w 2023 roku osiągnęła rekordowy poziom 8,2 miliona, a całkowita liczba zachorowań szacowana jest na 10,8 miliona. Gruźlica powróciła na pierwsze miejsce w kategorii najbardziej śmiertelnych chorób zakaźnych na świecie, przewyższając nawet COVID-19.

Co z leczeniem gruźlicy w Polsce i Europie? Tradycyjne metody terapii są przestarzałe, a dostęp do nowoczesnych, skuteczniejszych rozwiązań jest ograniczony. W krajach zachodnioeuropejskich dostępność leków leczenie gruźlicy, szczególnie wariantów lekoopornych, jest problematyczna. Joanna Ładomska z organizacji Lekarze bez Granic podkreśla, że istnieją skuteczniejsze i mniej obciążające terapie, które powinny być wprowadzane w całej Europie.

W Polsce zaprezentowano pilotażowy program ambulatoryjnego leczenia gruźlicy lekoopornej, który stanowi wzór do naśladowania dla innych krajów. Program ten, wspierany przez Lekarzy bez Granic, został opracowany w odpowiedzi na rosnącą liczbę infekcji wśród uchodźców z Ukrainy. Do niedawna leczenie lekoopornej gruźlicy wiązało się z długotrwałą hospitalizacją i stosunkowo mało skutecznymi lekami.

Na konferencji The Union, organizowanej przez Międzynarodową Unię Przeciwko Gruźlicy i Chorobom Płuc, przedstawiono efektywne schematy leczenia, które mogą zrewolucjonizować walkę z chorobą. Wprowadzenie nowoczesnych leków znacznie ułatwiłoby życie pacjentów, pozwalając im odbywać terapię w domu, zachowując normalne życie rodzinne i zawodowe.

Jednakże, pojawiają się poważne problemy w dostępie do leków oraz ich wysokie ceny. W Polsce sześciomiesięczna terapia zalecana przez WHO, oparta na zestawie BPaLM, wynosi obecnie około 26 850 euro, co wciąż jest astronomiczną kwotą w porównaniu do krajów o niskim i średnim dochodzie, gdzie koszt takiej kuracji oscyluje wokół 380 euro.

Według zaleceń Lekarzy bez Granic, kluczowe jest stworzenie Narodowego Programu Walki z Gruźlicą, który zapewniłby odpowiednie zasoby i strategie leczenia, co jest niezbędne w obliczu rosnącej liczby zachorowań. Program ten powinien obejmować wprowadzenie skoordynowanego systemu zakupów leków oraz szybką rejestrację innowacyjnych terapii na poziomie europejskim, co mogłoby znacznie obniżyć ich ceny.

Dobra wiadomość jest taka, że polski pilotażowy program zyskał zauważenie na arenie międzynarodowej jako przykład efektywnych zmian w walce z gruźlicą. Potrzebne są jednak zdecydowane kroki, aby poprawić dostęp do nowoczesnych metod leczenia. Wszyscy musimy dążyć do tego, aby gruźlica przestała być ignorowana jako problem zdrowotny XXI wieku. Współpraca międzynarodowa, przemyślane strategie oraz większa dostępność do leków to kluczowe elementy w walce z tą groźną chorobą.