Jonas Schmidt-Chanasit, profesor wirusologii na Uniwersytecie w Hamburgu, mówi w rozmowie o możliwych zagrożeniach związanych z wirusami: "Mamy szereg narzędzi, które pozwalają nam lepiej radzić sobie z globalnymi epidemiami. Jednak ryzyko kolejnej pandemii wciąż istnieje".

Eksperci zgodnie wskazują, że ptasia grypa, szczególnie wirus H5N1, jest jednym z największych zagrożeń. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wirusy grypy charakteryzują się zdolnością szybkich mutacji i adaptacji, co oznacza, że mogą pojawić się nowe, nieznane dotąd warianty, które będą oporne na dotychczasowe metody ochrony, w tym szczepienia.

Epidemia ptasiej grypy jest na czołowej liście zagrożeń: "Miliardy ptaków zmarły, a wirus zainfekował także nieliczne przypadki ludzi. Obecnie wirus przenosi się głównie ze zwierząt na ludzi, co nazywamy zoonozą" – tłumaczy ekspert.

Co więcej, wirusy mają tendencję do rozprzestrzeniania się poprzez kontakt osobniczy. Jeśli wirus H5N1 zyska zdolność do przenoszenia się z człowieka na człowieka, ryzyko pandemii znacznie wzrośnie. "Jeśli wirus zacznie infekować więcej ludzi, będzie miał większą możliwość ewolucji i dostosowywania się do gospodarzy" – dodaje Schmidt-Chanasit.

Czy możemy być lepiej przygotowani na ewentualną pandemię ptasiej grypy? Tak, zapewnia profesor. Podkreśla, że w odróżnieniu od pierwszych dni pandemii COVID-19, teraz mamy dostępne szczepionki oraz lepszą wiedzę na temat wirusów grypy.

Jednak najbardziej niepokojącym scenariuszem mogłoby być "patogen X", nieznany wirus, który mógłby zwiększyć ryzyko pandemii. Szacuje się, że niemal połowa globalnych ekspertów uważa, iż taki patogen może się pojawić. "W świecie istnieją miliony wirusów, z których wiele nigdy nie miało kontaktu z ludźmi. Oznacza to, że istnieje ryzyko, że taki wirus mógłby się w niespodziewany sposób rozprzestrzenić, tak jak koronawirus" – tłumaczy profesor.

Globalne zapobieganie pandemiom jest kluczowe. Schmidt-Chanasit zwraca uwagę, że przyczynami są nie tylko wirusy, ale także czynniki takie jak wojny, ubóstwo czy słaba opieka zdrowotna, które sprzyjają niekontrolowanemu rozstawaniu patogenów. Ponadto zmiany klimatyczne i niszczenie siedlisk przyczyniają się do przemieszczenia rdzennych wirusów bliżej ludzi, zintensyfikowując ryzyko epidemiologiczne. "Jeśli wprowadzić skuteczne środki zapobiegawcze, możemy znacznie zmniejszyć ryzyko powstania pandemii" – podsumowuje ekspert.