Temat nowego podatku katastralnego w Polsce stał się głośny po wystąpieniu przedstawicieli rządu, w tym minister funduszy i polityki regionalnej, Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz. Chociaż pomysł wprowadzenia tej daniny nie został zawarty w umowie koalicyjnej, jego poparcie nabiera szerszego rozgłosu.

Eksperci, tacy jak Jarosław Jędryński z portalu RynekPierwotny.pl, wskazują na konieczność wprowadzenia podatku, argumentując, że mógłby on znacząco wesprzeć lokalne budżety gmin i przyczynić się do rozwoju infrastruktury. Zgodnie z zaleceniami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), obecny system opodatkowania nieruchomości, oparty na powierzchni, nie oddaje rzeczywistych wartości i możliwości finansowych właścicieli.

Podatek katastralny obliczany byłby na podstawie realnej wartości nieruchomości, co miałoby również za zadanie ograniczenie spekulacji na rynku gruntów. Ekspert podkreśla, że obecną sytuację można określić jako niekorzystną dla rozwoju urbanistycznego, gdyż wiele atrakcyjnych działek leży odłogiem, a niekontrolowany wzrost cen nieruchomości generuje poważne problemy.

Nowy podatek nie ominie także osób o pokaźnym majątku, w tym deweloperów, którzy mogliby zareagować na wzrost kosztów i dostosować swoje strategie inwestycyjne. Eksperci zauważają, że wprowadzenie takiej daniny mogłoby podnieść koszty posiadania nieruchomości, co mogłoby skutkować zwiększeniem podaży mieszkań na rynku.

Koszty nowego podatku będą trudne do przewidzenia. Przy średniej stawce na poziomie 1% wartości nieruchomości, obciążenia jakie poniesie przeciętny Polak, który posiada mieszkanie, mogą wzrosnąć nawet 50-krotnie. Dla osób posiadających skromne mieszkania może to oznaczać roczne zobowiązania liczone w tysiącach złotych. Z drugiej strony, dla właścicieli domów jednorodzinnych roczne koszty podatku mogą wzrosnąć do przeszło 10 tysięcy złotych.

Niektórzy eksperci sugerują, że bardziej rozsądne byłoby wprowadzenie podatku w skali 0,1%, co jednak nie pokryłoby kosztów administracyjnych związanych z jego egzekwowaniem. Warto jednak wspomnieć, że sytuacja na rynku nieruchomości może powoli się zmieniać w wyniku wprowadzenia katastru – w miastach o dużych potrzebach inwestycyjnych. Kwestia ta nie jest jednak rozwiązaniem najprostsza i wymagałaby precyzyjnego przemyślenia oraz okresu przejściowego.

Wciąż trwają debaty oraz konsultacje społeczne na temat kształtu nowego podatku, który, jeśli wejdzie w życie, z pewnością wzbudzi wiele emocji wśród Polaków, a zwłaszcza właścicieli nieruchomości. Jak każda zmiana w systemie podatkowym, wprowadzenie podatku katastralnego niesie ze sobą zarówno potencjalne korzyści, jak i ryzyko dla społeczeństwa, które będzie musiało się z tym nowym obciążeniem zmierzyć.