Działania nurków w Podwodnym Magazynie Wraków, który znajduje się w Zatoce Gdańskiej, prowadzone były od lipca do września br. Eksperci z Narodowego Muzeum Morskiego zajęli się m.in. wrakiem XVII-wiecznego szwedzkiego okrętu wojennego „Solen”. Dr Krzysztof Kurzyk z Działu Badań Podwodnych NMM w Gdańsku podkreślił, że udało im się ustabilizować wrak w formie jak najbardziej zbliżonej do dokumentacji z lat 70. XX wieku.

Prace wymagały przemieszczenia dużych, masywnych elementów wraka, takich jak dziobnica czy fragmenty tylnicy, których waga oscylowała w granicach dwóch ton. Nurkowie musieli usunąć stare sieci i liny sprzed wieków, a także użyć specjalistycznego sprzętu, aby oczyścić drewniane elementy konstrukcyjne wraka, na co wpływ miały warunki panujące na dnie morskim.

Warto dodać, że w trakcie wrześniowych prac rozpoczęto także podnoszenie ośmiu żelaznych, zabytkowych dział z XVIII wieku, które również były namacalne w okolicy wraku „Solen”. Te działa pochodzą ze szwedzkiego warsztatu i były odkryte podczas akcji „Wiatrem Gnane”, w której do Muzeum trafiły już pierwsze sztuki.

Jak zapowiedział dr Kurzyk, dokumentacja podwodna wraku będzie obejmować aktualną fotogrametrię, co przyczyni się do stworzenia atrakcyjnego stanowiska podwodnego, dostępnego dla płetwonurków oraz pasjonatów morskiej archeologii. Konserwacja i badania wraku „Solen” mają na celu nie tylko ochronę, ale również popularyzację morskiego dziedzictwa kulturowego w Bałtyku.

Galeon „Solen”, zbudowany w 1620 roku w Republice Zjednoczonych Prowincji Niderlandów, był jednym z kluczowych jednostek w szwedzkiej marynarce wojennej. W 1627 roku, podczas walk w Zatoce Gdańskiej, został skutecznie zaatakowany przez polskie okręty i ostatecznie zdetonowany przez własną załogę, co było aktem desperacji.

Wrak „Solen” został odkryty w wyniku prac budowlanych w porcie w Gdańsku, a od tego czasu archeolodzy podnieśli z niego ponad 6 tysięcy artefaktów. Wśród cennych znalezisk jest kolekcja spiżowych dział okrętowych, a także tysiące monet oraz przedmioty codziennego użytku. Docelowo, prace te mają na celu nie tylko wydobycie skarbów, ale również rekonstrukcję historii morskiej Polski i Szwedów, która chce zaistnieć w kolejnych latach jako element lokalnej tożsamości.