Ostatnie kontrole ujawniły poważne nieprawidłowości w programie dotacyjnym "Czyste powietrze", które mogą wpłynąć na przyszłość jakości powietrza w Polsce. Ministerstwo klimatu poinformowało, że Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (NFOŚiGW) zgłosił do prokuratury podejrzenia o przestępstwa związane z wnioskami o dotacje na ogromną kwotę około 600 mln zł.

Tylko w pierwszych sześciu miesiącach 2024 roku przeprowadzono aż 4,6 tys. kontroli w ramach tego programu. Wyniki są alarmujące: 67 umów zostało wypowiedzianych, a w 573 przypadkach, co stanowi 12% wszystkich inspekcji, stwierdzono obniżenie wartości przyznanej dotacji.

W odpowiedzi na ciążące pytania ministerstwo ujawnia, że od kwietnia 2024 roku wojewódzkie fundusze ochrony środowiska będą przeprowadzać kontrole co najmniej 5% realizowanych inwestycji, co może zwiększyć wykrywalność nieprawidłowości.

W ramach swojego zgłoszenia do prokuratury, NFOŚiGW wskazało na kilka firm wykonawczych, które mogą być zaangażowane w nielegalne działania. Liczba wniosków objętych dochodzeniem wynosi aż 6 tys., a wyniki kontroli sugerują, że mogły mieć miejsce oszustwa, wyłudzenia oraz fałszerstwa.

Do zidentyfikowanych nieprawidłowości należą zawyżanie rachunków oraz realizowanie inwestycji o wątpliwej efektywności. Firmy te często aplikowały o maksymalne dofinansowanie, sięgające 136,2 tys. zł, mimo braku wystarczających dokumentów dotyczących realizowanych projektów. Wiele z beneficjentów nie miało pełnej świadomości zakresu prac ani treści oświadczeń składanych w wnioskach, co sugeruje, że mogli być wprowadzani w błąd przez wykonawców.

Dodatkowo, program "Czyste powietrze" jest współfinansowany ze środków unijnych, w tym z Krajowego Planu Odbudowy, co sprawia, że nieprawidłowości te mogą mają wpływ nie tylko na polski rynek, ale też na reputację Polski na arenie międzynarodowej. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ostrzega, że dalsze nieprawidłowości mogą zniweczyć wysiłki związane z walką o czystsze powietrze w Polsce.

Czekają nas zatem ostre kontrole, a potencjalni oszuści powinni być gotowi na poważne konsekwencje. Kto jeszcze może być w kręgu podejrzeń?