Teknoloji

Elektrikli Araçların Bataryalarının Uzun Ömürlü Olması Mümkün mü?

2024-11-25

Yazar: Hatice

Son zamanlarda elektrikli araçların bataryalarının, birkaç yıl içinde hızla eskidiği ve bu nedenle değiştirilmesi gerektiği yönündeki iddialar hız kazandı. Batarya değişim maliyetlerinin on binlerce dolara kadar çıkabileceğini söyleyen uzmanlar, bu durumun elektrikli araçların ikinci el piyasasındaki değer kaybını tetikleyebileceğinden endişe ediyor.

Ancak yapılan araştırmalar, batarya sağlığının daha iyi olduğu yönünde veriler sunuyor.

P3, Avusturya merkezli batarya tanılama şirketi Aviloo ile iş birliği içinde çalışmalar yürüttü. Aviloo, bugüne kadar 60.000'den fazla kapasite testi yaparak, 300.000 kilometre yol kat etmiş araçların batarya performansını titizlikle incelemiş. Bu veriler, pek çok elektrikli araç üreticisinin sunduğu 160.000 kilometre garanti kapsamının neredeyse iki katını kapsamaktadır.

Batarya Kapasite Kaybı Minimal

Araştırma sonuçları oldukça çarpıcı: Elektrikli araç bataryaları, ilk 30.000 kilometrede hızlı bir düşüş göstererek yüzde 95 seviyesine iniyor. Ancak bu noktadan sonra düşüş yavaşlamakta ve 100.000 kilometrede batarya kapasitesi ortalama yüzde 90 seviyesine ulaşmaktadır. 200.000 ila 300.000 kilometre arasında bu oran yüzde 87'ye geriliyor. Bu da, 1000 kilometre menzil sunan bir elektrikli aracın 300.000 kilometre sonunda menzilinin 870 kilometreye düştüğü anlamına geliyor.

Türkiye’de ortalama bir sürücü yıllık 20.000 kilometre yol kat ettiğinde, bu durumda bataryanın 15 yıl sonunda menzil kaybı yalnızca yüzde 13 olacak.

Uzmanlar, bu erken kapasite kaybının ana nedeninin bataryanın anot kısmında meydana gelen SEI (solid electrolyte interphase) tabakası olduğunu belirtiyor. Bu durum, bataryanın ilk kullanım evrelerinde doğal bir süreç olarak kabul ediliyor. Ancak zamanla bu kayıplar dengelenerek bataryanın performansı stabil bir seyre girmektedir.

Batarya Ömrünü Uzatma Yolları

1. **Aşırı Sıcaklıklardan Koruyun**: Bataryaların ideal sıcaklık aralığı düşük ila orta seviyelerde (25°C’nin altında) tutulmalıdır. 60°C’nin üzerindeki sıcaklıklar, kimyasal reaksiyonları hızlandırarak kapasite kaybını artırabilir.

2. **Düşük Şarj Seviyesi**: Araç uzun süre park edilecekse, bataryanın şarj seviyesi %10 ile %50 arasında olmalıdır. Daha yüksek şarj seviyeleri, hücrelerde daha yüksek voltaja yol açarak bataryanın yaşlanmasını hızlandırabilir.

3. **Yüksek Akım Durumlarından Kaçınma**: DC hızlı şarj ve aşırı hızlanma, özellikle yüksek sıcaklıklarda batarya sağlığını olumsuz etkiler. Yavaş şarj etme yöntemlerini ve nazik sürüş tarzını tercih etmek, bataryanın ömrünü uzatabilir.

4. **Garanti Süresi ve İkinci Yaşam**: Çoğu elektrikli araç bataryası 8 yıl veya 160.000 kilometre garanti kapsamındadır. Garanti süresi dolduğunda bile bataryalar, enerji depolama sistemlerinde veya ikinci bir yaşamda kullanılmaya devam edilebilir. Genellikle bataryalar, ilk kullanım sürelerinin ardından 20 yıla kadar kullanılabilir.

Sonuç olarak, elektrikli araç kullanıcıları bataryalarının ömrünü uzatmak için dikkatli kullanım ve bakım yaparak maliyetlerini azaltabilir. Ayrıca, eskiyen bataryalar, geri dönüşüm yerine ikinci bir yaşamda kullanılabilecekleri için çevresel açıdan da önemli bir fırsat sunmaktadır.