Mersin Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Binzet'in yürüttüğü proje kapsamında, Tunceli'nin Pülümür ilçesinde Onosma cinsine ait yeni bir bitki türü keşfedildi. Bu buluş, Türkiye'deki biyolojik çeşitliliği daha da arttırıyor.

Prof. Dr. Binzet, 27 yıldır üzerinde çalıştığı Onosma cinsi ile ilgili araştırmalarını Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde sürdürdü. Yürüttüğü çalışmalar sırasında, Pülümür ilçesindeki Hivar köyünde halk arasında emzik otu, emcek ve mıjmıjok gibi isimlerle bilinen Onosma cinsine rastladı.

Yapılan sistematik inceleme sonucunda, bu bitkinin Onosma cinsinin diğer türlerinden farklı olduğu tespit edildi. Farklı özellikler göstermesi nedeniyle yeni bir tür olarak kabul edilen bu bitki, 2023 yılında hayatını kaybeden Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Kaya'ya ithafen "Onosma zaferkayae" olarak isimlendirilmiştir. Türkçe adı ise 'Pülümür emceği' olarak belirlendi.

Prof. Dr. Rıza Binzet, gazetecilere verdiği demeçte, Onosma cinsinin gen merkezinin Türkiye ve İran olduğunu belirtti ve bu bitkinin önemli bir bitki türü olduğunu vurguladı. Ayrıca, arazi çalışmalarında daha önce karşılaşmadığı bir popülasyona rastladığını ifade etti.

Bu popülasyonu uygun koşullarda toplayarak inceleme fırsatı bulduklarını söyleyen Binzet, "Örnek üzerinde yaptığımız çalışmalarda daha önceki türlerden farklı olduğunu gördük. Bitkinin boyu, yaprak şekilleri, taç ve çanak yapraklarının, çiçek sapı uzunluklarının diğer türlerden farklı olduğunu tespit ettik. Yaptığımız sistematik analizler ve diğer herbaryum örnekleri ile karşılaştırarak türün yeni olduğuna karar verdik. Türün adına 'Onosma zaferkayae' vermeyi uygun gördük. Prof. Dr. Zafer Kaya, 2023'te kaybettiğimiz çok değerli bir hocamızdı. O da bitki sistematisti olarak önemli çalışmalara imza atmıştı. Hem onu anmak hem de ölümsüzleştirmek için Zafer hocaya atfettim," dedi.

Bitkinin arazi üzerinde sınırlı sayıda olduğuna dikkat çeken Binzet, "Bitki arazide 100-200 birey sayısı arasında bulunmaktadır. Tür üzerindeki tehditlerden dolayı korunma kategorisi kritik olarak kabul edildi. Türün korunması için önlemler almayı planlıyoruz," diye ekledi.

Bu buluş, Tunceli'deki doğal zenginliklerin daha iyi anlaşılmasına ve koruma çalışmalarının yapılmasına katkı sağlayacak. Binzet'in keşfi, diğer bilim insanları için de heyecan verici bir başlangıç noktası olabilir. Doğa, hiç beklenmedik sürprizlerle dolu ve keşfedilmeyi bekleyen daha birçok sır barındırıyor!