Bilim

Yaşlandıran 5 Uyku Pozisyonu: Uyanmadan Önce Düşünmenizde Fayda Var!

2025-04-02

Yazar: Elif

Uyku, insan sağlığının temel taşlarından biridir ve nasıl uyunduğu, fiziksel ve zihinsel durum hakkında önemli ipuçları sunar. Fransa’da yapılan bir araştırma, uyku pozisyonlarının yalnızca beden sağlığını değil, aynı zamanda ruhsal dengeyi de etkilediğini ortaya koydu.

Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'nden psikolog Dr. Sophie Schwartz, yüksek stres seviyeleriyle bağlantılı beş yaygın uyku pozisyonunu açıklamış ve bu pozisyonların hem yüz kırışıklıklarına hem de psikolojik yıpranmaya neden olduğunu belirtti. Araştırma, uyku alışkanlıklarının cilt yaşlanmasından depresyona kadar geniş bir yelpazede etkili olduğunu gösterdi.

Dr. Schwartz’ın liderliğindeki çalışma, Sleep Medicine dergisinde yayımlandı ve 500’den fazla katılımcının uyku pozisyonları ile stres seviyeleri arasındaki ilişkiyi inceledi. Özellikle yüzüstü uyananların, cilt ve ruh sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaşadığı gözlemlendi. Yüzüstü uyuyanların, yüzlerini yastığa bastırmaları nedeniyle derin kırışıklıklar geliştirdiği görülürken, bu pozisyonun boyun ve omurga üzerindeki baskısının stres hormonlarını artırdığı tespit edildi. Schwartz, “Yüzüstü uyumak, omurgayı hizadan çıkararak kas gerginliğine neden oldu ve bu da kortizol seviyelerini yükseltti.” açıklamasında bulundu.

Yanak uyuma pozisyonlarının da sorunlu olduğu ortaya çıktı. Yanaklarını yastığa bastırarak uyuyanların, ciltte asimetrik kırışıklıklara yol açtığı ve sürekli baskının kan dolaşımını etkilediği belirlendi. Londra'daki King's College’dan dermatolog Dr. Emma Wedgeworth, bu pozisyonun uzun vadede cilt elastikiyetini azalttığını vurguladı.

Sırtüstü uyumak genellikle en sağlıklı pozisyon olarak kabul edilse de, kolları başının üstünde tutarak uyuyanlar için durum farklı. “Yıldız balığı” (starfish) olarak bilinen bu pozisyonda, omuz sinirlerine baskı yaparak ağrıya neden olduğu ve uyku sırasında stres tepkilerini tetiklediği bildirildi. ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden nörolog Dr. Rachel Salas, bu pozisyonun sinir sıkışmasına yol açtığını ve kaygı seviyelerini artırdığını belirtti.

Salas, “Kolların yukarıda olması, omuzlarda kronik bir gerilim yarattı ve bu, gece boyunca bilinçaltında bir rahatsızlık hissi uyandırdı.” ifadelerini kullandı.

Fetal pozisyon, yani dizleri göğse çekerek yan uyumak, yaygın bir alışkanlıktı ve genellikle güvenlik hissi ile ilişkilendiriliyordu. Ancak aşırı büzülmüş bir duruş stresle bağlantılıydı. Oxford Üniversitesi’nden uyku araştırmacısı Prof. Russell Foster, bu pozisyonun derin nefes almayı zorlaştırdığını ve oksijen alımını azalttığını ifade etti. Foster, “Fetal pozisyonda sıkışmış bir beden, rahatlama yerine gerginlik sinyalleri gönderdi.” dedi.

Uzmanlar, uyku pozisyonlarının sağlığa etkilerini azaltmak için önerilerde bulundular. Sırtüstü uyumayı teşvik eden ergonomik yastıklar ve cildin dostu ipek kumaşlar, kırışıklıkları önlemede etkili oldu. Ayrıca stresle başa çıkmak için gevşeme teknikleri ve düzenli uyku rutinleri önerildi. Bu keşif, uyku alışkanlıklarının yalnızca bir konfor meselesi olmadığını, aynı zamanda sağlığın aynası olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.

Unutulmamalıdır ki uyku pozisyonunuz, hem fiziksel sağlığınızı hem de ruhsal durumunuzu etkileyebilir. Sağlıklı bir uyku için doğru pozisyonu seçmek, yaşlanma sürecinizi yavaşlatacaktır!