Nauka

Choroba psychiczna zapisana w oczach. Polscy naukowcy z rewolucyjną tezą

2025-04-02

Autor: Katarzyna

Przez długi czas ustalenie jednoznacznej przyczyny schizofrenii pozostawało poza zasięgiem aktualnych badań. Obecnie diagnostyka opiera się na subiektywnych wywiadach oraz obserwacji zachowania pacjentów, a brak jest standardowych testów laboratoryjnych do potwierdzenia lub wykluczenia tej poważnej choroby psychicznej.

Jednak najnowsze badania zespołu pod kierownictwem dr. hab. Pawła Karczmarka z Katedry Inteligencji Obliczeniowej na Politechnice Lubelskiej, we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz Uniwersytetu Katolickiego Lubelskiego, mogą wprowadzić rewolucję w tej dziedzinie. Zespół analizuje możliwość wykrywania schizofrenii poprzez badanie siatkówki oka.

Dr Karczmarek wyjaśnia, że siatkówka ma ścisły związek z ośrodkowym układem nerwowym. Zaleca się zatem traktowanie jej jako uproszczonego modelu tego, co dzieje się w mózgu. Badania wykazały, że osoby chore na schizofrenię mają cieńszą siatkówkę, ale zmiany w jej grubości mogą wiązać się także z innymi schorzeniami. Dlatego precyzyjna analiza jest kluczowa.

W diagnozowaniu pomaga tomograf optyczny, który jest urządzeniem powszechnie używanym w medycynie. Dzięki niemu możliwe jest dokładne obrazowanie siatkówki warstwa po warstwie. Co więcej, badanie zajmuje jedynie minutę, co sprawia, że jest tańsze i szybsze niż tradycyjne badania rezonansem magnetycznym.

W projekcie uczestniczyli pacjenci z rozpoznaną schizofrenią oraz osoby zdrowe. Badacze wykorzystali zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji, które zwiększyły precyzję wykrywania różnic między grupami. Połączenie obrazowania siatkówki z metodami głębokiego uczenia może zrewolucjonizować diagnostykę schizofrenii, czyniąc ją bardziej efektywną i dostępną.

Co więcej, cieńsze warstwy siatkówki mogą stać się biomarkerami dla tej choroby, co pozwoli na wcześniejsze rozpoczęcie leczenia i znaczną poprawę jakości życia chorych. Obecnie polscy naukowcy kontynuują współpracę z University of Rochester, gdzie złożono wniosek grantowy na dalsze badania.

To odkrycie otwiera nowe możliwości w diagnozowaniu nie tylko schizofrenii, ale także innych zaburzeń psychicznych. Nowoczesne technologie obrazowania wspierane przez sztuczną inteligencję mają potencjał, by znacząco poprawić jakość diagnostyki w neuropsychiatrii, co podkreśla dr Karczmarek. Jeśli te badania odniosą sukces, mogą zrewolucjonizować wczesne wykrywanie chorób psychicznych na całym świecie.