Po ujawnieniu nieprawidłowości związanych z programem "Czyste powietrze", Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podjął decyzję o zgłoszeniu sprawy do prokuratury. Wykryte nieprawidłowości mogą dotyczyć nawet 600 milionów złotych.

Wśród stwierdzonych uchybień znalazły się przypadki wystawiania zawyżonych rachunków za usługi, materiały, a także wymuszenia pełnomocnictw. Jak podano na stronie programu, rekordzista, właściciel kilku domów, otrzymał stuprocentową dotację, co powinno być zarezerwowane tylko dla najuboższych.

Uczestnicy programu "Czyste powietrze" muszą być przygotowani na nadzwyczajne wizyty urzędników. Jak wskazuje portal Infor.pl, szczególną uwagę będą zwracali na nowo przyjętych beneficjentów, którzy skorzystali z funduszy po 22 kwietnia 2024 roku, kiedy to wprowadzono nowe zasady przyznawania dotacji. Statystycznie, każde dwudzieste gospodarstwo domowe, które otrzymało wsparcie po tej dacie, będzie podlegało kontrolom.

Jak wyglądają takie kontrole? Umożliwiają je NFOŚiGW oraz regionalne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Kontrole zlecane są zarówno przez te instytucje, jak i przez współpracujące z nimi podmioty zewnętrzne. Analizowany jest cały proces od momentu złożenia wniosku, przez realizację inwestycji, aż do pięciu lat po jej zakończeniu.

Co sprawdzą urzędnicy? "W ramach kontroli analizowane będzie wykorzystanie udzielonej dotacji, w tym miejsce realizacji projektu, a beneficjent będzie zobowiązany do udostępnienia dokumentów związanych z dotacją oraz budynkiem" - informuje portal biznes.interia.pl. Co więcej, kontrole mogą dotyczyć inwestycji, które miały miejsce nawet pięć lat temu.

W przypadku niewielkich nadużyć, beneficjenci mogą liczyć jedynie na obcięcie części dotacji. Jednak poważniejsze naruszenia, takie jak brak likwidacji nieekologicznych źródeł ciepła czy zaniżenie dochodów, mogą prowadzić do wypowiedzenia umowy oraz obowiązku zwrotu całej dotacji z odsetkami. Mowa tu o kwotach sięgających nawet 135 tysięcy złotych.

Pamiętajmy, że program "Czyste powietrze" nie został całkowicie wstrzymany mimo zawieszenia naborów od 28 listopada. Wnioski złożone przed tym terminem są nadal obsługiwane, a fundusze trafiają na konta uczestników. Program ma powrócić do pełnej działalności do końca marca 2025 roku.

Dla wszystkich, którzy starają się o dotacje, to ważny moment – kontrolujcie swoje dokumenty i miejcie na uwadze, że surowe kontrole nadchodzą.