
Nie mogłam na siebie patrzeć: Historia zmagania z zaburzeniami odżywiania w sporcie
2025-03-24
Autor: Katarzyna
Zuzanna Mazurek, pływaczka, przez lata zmagała się z bulimią, co doprowadziło ją do stanów lękowych. Wyznała, że czuła się jakby była nikim. Ten problem, odkryty na nowo przez inne sportowczynie, pokazuje, że zaburzenia odżywiania w polskim sporcie są wciąż tematem tabu.
Marta Kalitta, lekkoatletka, również ujawnia, że jej ciało było ekstremalnie niedożywione. Z kolei Weronika Nowakowska, biathlonistka, potwierdza, że wiele dziewcząt w sportach wyczynowych zmaga się z podobnymi problemami.
Jak zaznacza dr Aleksandra Pięta z Polskiego Związku Narciarskiego, sukces w sporcie nie powinien wiązać się z zagrożeniem dla zdrowia psychicznego sportowców. Jeżeli sportowiec czuje się zagrożony, może to prowadzić do tragicznych skutków.
Wzór do naśladowania, Michael Phelps, z uśmiechem na twarzy i medalami na szyi, przyciąga młodych sportowców, takich jak dziewięcioletni Karol, który marzy o podobnej karierze. Zuzanna, zdobywając medale, stawała się powodem do dumy dla swojego ojca, który obiecał rzucić palenie po jej zwycięstwie na mistrzostwach.
Jednak z czasem, pod wpływem presji, sytuacja Zuzanny się pogorszyła. Waga była regularnie kontrolowana, a rywalizacja stała się niezdrowa, prowadząc ją do napadowego objadania się i wymiotów. Dziś, jako trenerka, Zuzanna przyznaje, że wiele jej koleżanek z branży doświadcza podobnych problemów.
Z danych przedstawionych przez Marcina Kwiatkowskiego, psychologa Sport and Minds oraz Centralnego Ośrodka Medycyny Sportowej, wynika, że zaburzenia odżywiania dotyczą od 15 do 20% sportowców. Prof. Joanna Basiaga-Pasternak oraz inne ekspertki wskazują, że wciąż brakuje otwartości w temacie zaburzeń odżywiania w sportach, w których waga ma znaczenie, jak biathlon, lekkoatletyka czy pływanie.
Niestety, wiele sportowców, w tym Zuzanna, doświadczyło depresji, lęku i myśli samobójczych. Mimo walki z zaburzeniami, nie każdy potrafił znaleźć pomoc, co prowadzi do dalszych tragedii. Historia Zuzanny to tylko jeden z wielu przykładów na to, jakie wyzwania stają przed młodymi sportowcami w dążeniu do doskonałości.
Doskonałości, która, niestety, może wywoływać chorobliwe przekonania oraz niezdrowe nawyki żywieniowe. Niezwykle ważne jest, aby m.in. trenerzy byli dobrze przeszkoleni w kwestiach zdrowia psychicznego i odżywiania, a problem zdrowia psychicznego sportowców, w tym zaburzenia odżywiania, stał się tematem otwartym i publicznym. Rynek dietetyki sportowej w Polsce powinien działać bardziej efektywnie, aby pomóc młodym zawodnikom w radzeniu sobie z obciążeniem, jakie niesie ich pasja.
Na koniec warto zadać sobie pytanie, co można byłoby zrobić lepiej. Jak wszyscy mielibyśmy możliwość wymiany doświadczeń i potrzeby dotyczące zdrowia, być może nie tylko sprzedalibyśmy sobie sukcesy, ale przede wszystkim pomoglibyśmy młodym sportowcom ochronić ich zdrowie psychiczne.