Kancelaria Prezydenta RP ogłosiła, że ustawa z 21 lutego 2025 roku o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora wprowadza istotne zmiany w przepisach dotyczących przedstawicieli władzy ustawodawczej. Nowelizacja reguluje kwestie związane z statutem posła czy senatora, którzy zostali pozbawieni wolności, oraz odnosi się do sytuacji, w której nie można rozpocząć odbywania kary pozbawienia wolności z powodu ucieczki bądź nieobecności w kraju. Ustawa przewiduje również możliwość wypłaty zaległych uposażeń parlamentarzystów, gdy zostaną spełnione określone warunki.

Prezydent Duda zwrócił uwagę na istotne aspekty dotyczące zgodności tej ustawy z Konstytucją. [...] Z powodu zastrzeżeń co do przestrzegania standardów procesu legislacyjnego, decyzja o skierowaniu ustawy do Trybunału Konstytucyjnego została podjęta na podstawie dogłębnej analizy przebiegu prac legislacyjnych. Kancelaria Prezydenta wskazuje, że poprawki zgłaszane przez Senat mogą mieć charakter zarówno formalny, jak i merytoryczny, jednak muszą odnosić się bezpośrednio do regulacji w pierwotnym projekcie.

Warto zaznaczyć, że owa nowelizacja ma wpływ na fundamentalne zasady ustrojowe wyrażone w Konstytucji, które definiują władzę suwerenną Narodu i rolę posłów oraz senatorów jako przedstawicieli obywateli. Konstytucja jasno stwierdza, że posłowie są niezależni od instrukcji wyborczych, co dotyczy również senatorów. Ustawa ma skomplikowany wpływ na wykonywanie mandatu parlamentarzystów, co podnosi istotne pytania dotyczące granic ingerencji ustawodawcy w te kwestie.

Decyzja o skierowaniu ustawy do Trybunału Konstytucyjnego jest więc nie tylko formalnością, ale i odpowiedzią na złożoną sytuację prawną, która może mieć daleko idące konsekwencje dla polskiego systemu prawnego i funkcjonowania władzy ustawodawczej. W kontekście politycznym i prawnym, będzie to wydarzenie, które zapewne wywoła szeroką debatę publiczną i może wpłynąć na przyszłe regulacje dotyczące pracy parlamentarnej.